Kolekcja
image
image
image
image
image
image
image
image
image
image
Jednym z najważniejszych zadań naszego muzeum jest gromadzenie obiektów stanowiących dziedzictwo Żydów polskich. W muzealnej kolekcji znajdują się zarówno przedmioty związane z praktykami religijnymi (judaika), dzieła sztuki, jak i zbiory historyczne czy zabytki archeologiczne. Odrębną część kolekcji stanowią zbiory cyfrowe czy obiekty od podstaw wytworzone za pomocą technik cyfrowych. Składają się na nie m.in. nagrania historii mówionej oraz współczesna dokumentacja fotograficzna zabytków żydowskich.
Nasza kolekcja w liczbach:
- Muzealia i archiwalia (wraz z depozytami): 19 000 obiektów
- Zbiory cyfrowe: ponad 1000 nagrań historii mówionej, 70 000 fotografii dokumentujących dziedzictwo materialne, 362 000 ikonografii archiwalnej
- Zbiory biblioteczne: 15 000 woluminów
Do judaików w naszej kolekcji zaliczają się przede wszystkim przedmioty wykorzystywane podczas praktyk religijnych. Są to np. świeczniki, ozdobne besaminki (naczynia do przechowywania wonnych ziół) czy używane podczas wieczerz pucharki kiduszowe. W naszych zbiorach znajdują się także obiekty związane bezpośrednio z modlitwą, jak dekorowane srebrnym haftem atary czy aksamitne woreczki, do których chowano tałes (rytualny szal) po skończonej modlitwie.
Gromadzone u nas zbiory sztuki obejmują dzieła XIX i XX-wieczne oraz współczesne. Prace te odwołują się do dziedzictwa Żydów polskich poprzez biografię autora (prace m.in. Romana Kramsztyka, Marka Szwarca, Franciszki Themerson, Ewy Kuryluk, Elżbiety Nadel) lub poprzez podejmowany przez niego temat, jak w przypadku prac współczesnych artystów: Wilhelma Sasnala, Jadwigi Sawickiej czy Huberta Czerepoka.
Najliczniejszą grupę obiektów znajdujących się w naszej kolekcji stanowią zbiory historyczne i archiwalne. Wśród nich można wyróżnić obiekty historyczne oraz pamiątki osobiste czy archiwalia. Zbiory te dokumentują historię polskich Żydów (od drugiej połowy XIX wieku do współczesności). Pozwalają poznać ją z perspektywy społeczności, a także poszczególnych rodzin czy osób. Na kolekcję składają się przedmioty codziennego użytku (jak sztućce, naczynia czy odzież), a także fotografie, dokumenty osobowe, rękopisy i listy. Kolekcje o charakterze osobistym często uzupełniamy wywiadami historii mówionej i dokumentacją w postaci cyfrowej.
Zbiory cyfrowe składają się z dokumentacji fotograficznej materialnego dziedzictwa żydowskiego, wywiadów historii mówionej oraz zdigitalizowanej ikonografii archiwalnej. W zasób kolekcji wchodzą również opracowania biograficzne i problemowe stworzone na potrzeby naszych portali wiedzy Wirtualny Sztetl oraz Polscy Sprawiedliwi.
Gromadzimy i publikujemy dokumentację żydowskich obiektów kultury materialnej z Polski, Ukrainy, Białorusi, Litwy i Łotwy (historyczne regiony Inflantów Polskich i Kurlandii). W kolekcji znajdują się fotografie synagog w dawnych ośrodkach chasydzkich oraz unikatowych drewnianych synagog w Pokroju, Rzeżycy i Lucynie. Posiadamy dokumentację fotograficzną zabytków, miejsc pamięci i ośrodków Zagłady wykonaną dronem. Są to m.in. ujęcia zabytków w Krakowie i Lublinie oraz zespołu synagogalnego we Włodawie.
W zebranych relacjach w formatach audio i wideo dokumentujemy losy Żydów polskich uchwycone z perspektywy życia codziennego oraz doświadczenia biograficznego konkretnych rozmówców: przede wszystkim emigrantów żydowskich z Polski, ich potomków, reprezentantów współczesnej społeczności Żydów w Polsce. Wśród zebranych relacji posiadamy obszerne i unikatowe na tle innych instytucji kultury kolekcje wywiadów z uczestnikami i świadkami wydarzeń Marca '68 (160 nagrań pozyskanych w latach 2016-2020), kolekcję wywiadów z polskimi Sprawiedliwymi wśród Narodów Świata (ponad 400 relacji nagranych w latach 2007-2020) oraz kolekcję nagrań z Darczyńcami (ponad 140 wywiadów pozyskiwanych systematycznie od 2013 roku). Oprócz tego w naszych zbiorach cyfrowych znajdują się takie kolekcje, jak zbiór zdjęć i opracowań wspomnień rodzinnych "Polskie Korzenie w Izraelu" (ponad 1300 wywiadów oraz ponad 24 000 fotografii z okresu 1880-1960).
Praca z kolekcją
Rozwój kolekcji – nabywanie nowych obiektów i opieka nad dotychczasowymi – pozwala na zachowanie i uhonorowanie pamięci o konkretnych osobach i całych społecznościach Żydów polskich. Nasi specjaliści i nasze specjalistki, obejmując przedmioty opieką, opracowują je merytorycznie (tworzą dokumentację obiektu, m.in. opisując związane z nimi historie). Poddają obiekty koniecznym zabiegom konserwatorskim, przywracając im dobry stan, a następnie zapewniają im odpowiednie warunki podczas przechowywania zabytków.
Równie ważne są digitalizacja obiektów (dokumentacja w wersji cyfrowej) i upowszechnianie pozyskanej wiedzy, by mogły z niej korzystać nowe grupy odbiorców oraz kolejne pokolenia. Dzięki tym praktykom ze zbiorami można zapoznać się m.in. na stronie wmuzeach.pl oraz poprzez portale wiedzy Wirtualny Sztetl i Polscy Sprawiedliwi (więcej o upowszechnianiu muzealnej kolekcji można przeczytać na polin.pl). Nasi specjaliści stale rozwijają zbiory cyfrowe, w tym opracowania historyczne, kolekcję historii mówionej i dokumentację fotograficzną materialnego dziedzictwa. Prowadzą inwentarze plików cyfrowych i na bieżąco dokonują ich archiwizacji.
Zachęcamy również do zapoznania się z Polityką gromadzenia zbiorów Muzeum POLIN – dokumentem, który od 2021 roku wyznacza kierunki rozwoju naszej kolekcji.
Chcesz pomóc nam w rozwoju kolekcji?
- Dowiedz się, jak możesz przekazać nam obiekt do kolekcji! Przeczytaj informacje na stronie Przekazanie obiektu do kolekcji.
Chciałbyś nas wesprzeć darowizną?
- Więcej informacji znajdziesz na stronie: Darowizny na cele statutowe.
*w przypadku darowizn powyżej 30 zł można wskazać konkretny cel, na który ma zostać przeznaczona przekazana kwota. Tę informację należy zawrzeć w tytule przelewu. Darowizny związane z rozwojem kolekcji mogą być przeznaczone na niżej wymienione cele:
- Kolekcja sztuki i zakup obiektów muzealnych;
- Portal Wirtualny Sztetl;
- Portal Polscy Sprawiedliwi.