Upowszechnianie zbiorów

• Chcesz poznać bliżej naszą kolekcję muzealiów i archiwaliów? Zajrzyj na portal Kolekcje oraz wmuzeach.pl!


• Interesują Cię historie miast w Europie Środkowej i Wschodniej oraz losy ich żydowskiej społeczności? Szukasz informacji o swoim mieście i jego zabytkach? Poszukujesz biogramów znanych i mniej znanych postaci żydowskiej społeczności? Sprawdź nasz portal wiedzy Wirtualny Sztetl!


• Jesteś ciekawy innych ludzi i ich opowieści? Fascynujesz się historią społeczną? Zarówno całe relacje, jak i fragmenty wywiadów z naszej kolekcji historii mówionej znajdziesz na naszym kanale YouTube!


• Jeśli chcesz przejrzeć naszą kolekcję wywiadów i poznać jej różnorodne aspekty, sprawdź zakładkę ze streszczeniami pisemnymi naszych wywiadów Historia mówiona.


• Szukasz rzetelnej wiedzy na temat postaw Polaków wobec Zagłady i stosunków polsko-żydowskich podczas okupacji niemieckiej (1939–1945)? Poszukujesz informacji o polskich Sprawiedliwych wśród Narodów Świata? Chciałbyś poznać ich historie oraz losy ukrywających się Żydów? Sprawdź nasz portal wiedzy Polscy Sprawiedliwi.

Zapraszamy wszystkich do korzystania z naszej kolekcji i platform wiedzy – pasjonatów, działaczy lokalnych, nauczycieli, uczniów i ich rodziców, przewodników, badaczy. Ekspertów i osoby początkujące, które dopiero zaczynają interesować się tematem historii i kultury Żydów polskich. Osoby w każdym wieku.

Dowiedz się więcej o naszych portalach!

Wirtualny Sztetl to portal internetowy dokumentujący historię społeczności żydowskich w Europie Środkowej i Wschodniej, który odwiedza rocznie milion użytkowników z całego świata. Działa od 2009 roku, prowadzony jest w czterech wersjach językowych: polskiej, angielskiej, hebrajskiej i niemieckiej.

Na stronie gromadzimy informacje na temat przeszło 1900 miast i miasteczek zlokalizowanych w historycznych granicach Rzeczypospolitej i dawnej rosyjskiej "strefie osiedlenia", czyli na terytoriach obecnej Polski, Litwy, Białorusi, Ukrainy, Łotwy i Rosji. Przybliżamy historię danej społeczności żydowskiej od momentu pierwszego osadnictwa po Zagładę, a w przypadku dużych miast – po czasy nam współczesne. Poza historiami społeczności żydowskiej prezentujemy bogatą ikonografię (ponad 30 000 obiektów), hasła i eseje biograficzne (ponad 3200), ponad 1700 haseł słownikowych oraz opracowania encyklopedyczne z zakresu życia społecznego Żydów: religii, tradycji, edukacji, gospodarki, kultury.

Na portalu udostępniamy również opracowania i dane na temat cmentarzy żydowskich, opracowania wywiadów historii mówionej, bazę genealogiczną. Sukcesywnie publikujemy bogate w statystyki bazy danych oraz nową dokumentację fotograficzną zabytków żydowskich (synagogi, cmentarze) i miejsc pamięci.

Przed II wojną światową skupiska oznaczonych mezuzami domów, sklepów, szkół i synagog przez pracowity tydzień rozbrzmiewały gwarem jidysz, który w piątek wieczorem cichł, gdy zaludniająca je społeczność rozpoczynała świętowanie szabatu. Prowadząc Wirtualny Sztetl, chcemy oddać hołd tysiącom żydowskich miasteczek na ziemiach dawnej Rzeczypospolitej.

• www.sztetl.org.pl, kontakt do redakcji: [email protected]

Polscy Sprawiedliwi – to portal internetowy dokumentujący historie Polek i Polaków, którzy bezinteresownie udzielali pomocy Żydom podczas okupacji niemieckiej (1939–1945). Upamiętniamy przede wszystkim osoby uhonorowane przez Instytut Yad Vashem tytułem Sprawiedliwych wśród Narodów Świata oraz ukrywających się z ich pomocą Żydów – często bezimienne ofiary Zagłady. Historie pomocy prezentujemy na tle społeczno-politycznego kontekstu okupacji niemieckiej w Polsce, uwzględniając złożoność i zróżnicowanie postaw polskiego społeczeństwa wobec Zagłady. Portal powstał w 2007 roku pod patronatem Prezydenta RP, prowadzony jest w dwóch wersjach językowych: polskiej i angielskiej.

Fundamentem portalu jest kolekcja historii pomocy, obejmująca obecnie ponad 1000 opracowań historiograficznych, które uzupełnione są o archiwalne fotografie i dokumenty (przeszło 10 000 obiektów), a także fragmenty wywiadów biograficznych ze zbiorów Muzeum POLIN. Kolekcję można przeglądać według alfabetycznej listy nazwisk, katalogu tematów i słów kluczowych czy za pomocą mapy. Uzupełnieniem historii pomocy są opracowania monograficzne i zakładki tematyczne, które przybliżają kontekst okupacji niemieckiej w Polsce, w tym wybrane zagadnienia historii Zagłady – szczególnie doświadczenie ukrywania się Żydów po tzw. aryjskiej stronie.

• www.sprawiedliwi.org.pl, pytania prosimy kierować na e-mail: [email protected]

To portal, w którym łączymy żydowskie dziedzictwo przechowywane w kilkudziesięciu muzeach w Polsce. Zapewniamy w nim dostęp do bogactwa źródeł i interpretacji kilkunastu wątków historii Żydów polskich, w tym opowieści o postaciach, m.in. Bogdana Wojdowskiego czy Samuela Zura (Szczekacza), wydarzeniach (na przykładzie archiwum Marca 68' rodziny Goldhar), miejscach (np. w opowieści Jaśminy Wójcik). Portal pomaga także poznać dzieła sztuki, te ikoniczne, jak prace Wilhelma Sasnala, i tych mniej znanych artystek i artystów, takich jak np. Olga Siemaszko, Krystiana Robb-Narbutt czy Richard Bilan. Zapraszamy do poznania kolekcji poprzez tematy zinterpretowane przez zespół kuratorski Muzeum POLIN. Dzięki nim zobaczysz kulturę i sztukę żydowską oraz wybrane obiekty w nowych kontekstach i poznasz relacje między nimi.

Portal jest częścią projektu "Zbiory na kółkach", który realizujemy od 2020 roku wraz z 30 instytucjami kultury w Polsce. Naszym wspólnym celem i efektem jest digitalizacja, opracowanie i udostępnienie dokumentacji cyfrowej ponad 7500 unikatowych materialnych pamiątek żydowskiego dziedzictwa. Na podstronie Dziedzictwo żydowskie i zbiory judaików z Muzeum POLIN znajdziesz listę 15 muzeów partnerskich, które w pierwszym etapie projektu prezentują dziedzictwo żydowskie ze swoich kolekcji. Jeśli chcesz dołączyć do prezentacji kolekcji żydowskich swojej instytucji, odwiedź zakładkę Gdzie obejrzeć zbiory żydowskie z polskich muzeów. Od 2025 roku planujemy udostępnienie kolekcji wszystkich 30 instytucji partnerskich.

• www.kolekcje.polin.pl, kontakt: [email protected]

Wybrane obiekty Muzeum POLIN, opracowane i zdigitalizowane, można przeglądać za pośrednictwem strony internetowej www.wmuzeach.pl. Na portalu prezentujemy tematyczne narracje złożone z różnorodnych obiektów z kolekcji.

Dla miłośników sztuki polecamy opowieść o artystach, takich jak Teodor Bok czy Marek Szwarc.
Zainteresowani historiami rodzinnymi Żydów polskich mogą sięgnąć do opowieści o rodzinie Kramsztyków, Najderów i Reszów lub Zajczyków i Hochsingerów.

Dla edukatorów przygotowaliśmy kilkanaście bogato ilustrowanych i opisanych ścieżek edukacyjnych.

Strona ta, uruchomiona w 2022 roku, obejmuje zasoby cyfrowe pięciu muzeów prowadzonych lub współprowadzonych przez Ministra KiDN: Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie (lidera projektu), Muzeum POLIN, Muzeum Lubelskiego w Lublinie, Muzeum Narodowego w Szczecinie i Muzeum – Zamku w Łańcucie. Projekt został dofinansowany w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa (Działanie 2.3 Cyfrowa dostępność i użyteczność informacji sektora publicznego. Poddziałanie 2.3.2 Cyfrowe udostępnianie zasobów kultury).

• www.wmuzeach.pl