Nowe oznakowania cmentarzy żydowskich w Polsce

Z inicjatywy Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN oraz Narodowy Instytut Dziedzictwa wraz z partnerami lokalnymi organizują trzecią edycję uroczystych prezentacji oznakowań cmentarzy żydowskich. Nowe oznakowania zostaną zaprezentowane w 7 województwach: małopolskim, śląskim, kujawsko-pomorskim, świętokrzyskim, warmińsko-mazurskim, dolnośląskim, lubuskim.

Tablica upamiętniająca cmentarz żydowski w Oleśnie, przytwierdzona do muru.
Copyrights
fot. M. Starowieyska / Muzeum Historii Żydów Polskich
Grupa gości na prezentacji oznakowania cmentarza żydowskiego w Oleśnie. Większość osób stoi w rzędzie. Jeden mężczyzna stoi przy mikrofonie
Copyrights
fot. M. Starowieyska / Muzeum Historii Żydów Polskich
Kamyki leżą na macewach jako forma upamiętnienia zmarłych.
Copyrights
fot. M. Starowieyska / Muzeum Historii Żydów Polskich
Pod tablicą upamiętniającą cmentarz żydowski w Stepnicy stoją zapalone znicze i leży mała wiązanka z kwiatów.
Copyrights
Upamiętnienie cmentarza żydowskiego w Stepnicy. fot. M. Jaźwiecki / Muzeum Historii Żydów Polskich
Chłopiec kładzie kwiaty pod kamieniem z tablicą upamiętniającą cmentarz żydowski w Stepnicy. Kilka osób robi mu zdjęcie.
Copyrights
Tablica upamiętniająca cmentarz żydowski w Stepnicy. fot. M. Jaźwiecki / Muzeum Historii Żydów Polskich
Goście stoją przy drzewach podczas uroczystości upamiętnienia cmentarza żydowskiego w Stepnicy.
Copyrights
Upamiętnienie cmentarza żydowskiego w Stepnicy. fot. M. Jaźwiecki / Muzeum Historii Żydów Polskich
Tablica na wzór macewy wbudowana w kamień przy cmentarzu żydowskim w Bączku k. Skarszew.
Copyrights
Cmentarz żydowski w Bączku k. Skarszew. fot. M. Jaźwiecki / Muzeum Historii Żydów Polskich
Na macewie na cmentarzu żydowskim w Bączku stoi zapalony znicz i leżą trzy kamyki.
Copyrights
Macewa na cmentarzu żydowskim w Bączku k. Skarszew. fot. M. Jaźwiecki / Muzeum Historii Żydów Polskich
Tablica upamiętniająca cmentarz w Brzozowie wmurowana w kamień. Wokół zapalone znicze, a na górze leżą kamyki.
Copyrights
fot. M. Jaźwiecki / Muzeum Historii Żydów Polskich
Macewa wśród drzew na cmentarzu żydowskim w Brzozowie.
Copyrights
fot. M. Jaźwiecki / Muzeum Historii Żydów Polskich
Zygmunt Stępiński przemawia podczas prezentacji tablicy oznaczającej cmentarz żydowski w Brzozowie.
Copyrights
fot. M. Jaźwiecki / Muzeum Historii Żydów Polskich
Tablica upamiętniająca cmentarz żydowski w Janowie Lubelskim umieszczona na murze nekropolii.
Copyrights
fot. M. Jaźwiecki / Muzeum Historii Żydów Polskich
Jakaś osoba dotyka dłonią tablicy upamiętniającej cmentarz żydowski w Janowie Lubelskim.
Copyrights
fot. M. Jaźwiecki / Muzeum Historii Żydów Polskich
Zygmunt Stępiński, dyrektor Muzeum POLIN, kładzie kamyk przy tablicy upamiętniającej cmentarz żydowski w Janowie Lubelskim.
Copyrights
fot. M. Jaźwiecki / Muzeum Historii Żydów Polskich
Tablica upamiętniająca cmentarz żydowski w Tuszynie, wmurowana w kamień. Na górze leżą trzy kamyki.
Copyrights
fot. A. Nawracaj / Muzeum Historii Żydów Polskich
Tablica upamiętniająca cmentarz żydowski umieszczona na bramie w Górze Kalwarii.
Copyrights
fot. M. Jaźwiecki / Muzeum Historii Żydów Polskich
Naczelny Rabin Polski Michael Schudrich mówi przez mikrofon. Stoi obok tablicy upamiętniającej cmentarz żydowski w Górze Kalwarii. Obok przy stoliku siedzi kobieta.
Copyrights
fot. M. Jaźwiecki / Muzeum Historii Żydów Polskich
Jolanta Gumula, zastępca dyrektora Muzeum POLIN, przemawia podczas ceremonii odsłonięcia tablicy upamiętniającej cmentarz żydowski w Broku.
Copyrights
fot. M. Jaźwiecki / Muzeum Historii Żydów Polskich
Ceremonia oznaczenia cmentarza żydowskiego w Orli w 2021 roku. Grupa ludzi, w tym Zygmunt Stępiński i Jarosław Sellin, stoją wokół tablicy upamiętniającej. Przed nimi stoi rabin i odczytuje słowa modlitwy.
Copyrights
fot. P. Ostrowski
Trzy osoby stoją wokół tablicy upamiętniającej cmentarz żydowski w Szamotułach. Kobieta kładzie kamyk na górze wmurowanej w kamień tablicy.
Copyrights
fot. Muzeum Historii Żydów Polskich
  • 27 marca (środa), godz. 12:00 – Kcynia (woj. kujawsko-pomorskie)

Podczas uroczystości zostaną zaprezentowane znaki tablic informacyjnych usytuowanych na terenie cmentarzy żydowskich. Na tablicach w kształcie nawiązującym do macewy obok napisu informacyjnego zastosowano nowoczesną formę upamiętnienia w postaci znaku QR, odsyłającego do szerszej charakterystyki nekropolii na portalu zabytek.pl.

W każdej miejscowości ceremoniom towarzyszy bogaty program edukacyjny adresowany do lokalnej społeczności, który pozwoli uczestniczkom i uczestnikom poznać inny wymiar historii swoich miejscowości oraz poszerzyć wiedzę na temat tradycji związanych z cmentarzami żydowskimi. Szkoły podstawowe biorące udział w programie będą miały możliwość skorzystania z zestawu edukacyjnego "Muzeum w pudełku. Miasteczko Malki", zawierającego repliki obiektów i archiwalne zdjęcia ze zbiorów Muzeum POLIN, pozwalające na rozegranie w klasach 4-6 edukacyjnej gry planszowej.

Do 2024 roku w każdym z 16 województw pojawią się nowe oznakowania cmentarzy żydowskich oraz zostaną zrealizowane warsztaty edukacyjne skierowane do dzieci i młodzieży.

Zobacz więcej:

Prezentacja oznakowań cmentarzy jest wynikiem współpracy Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN oraz Narodowego Instytutu Dziedzictwa. Cmentarze zostały upamiętnione w ramach realizowanego przez Narodowy Instytut Dziedzictwa programu "Oznakowanie cmentarzy żydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej" finansowanego ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Ceremonie oraz program towarzyszący realizowane są w ramach projektu "Żydowskie Dziedzictwo Kulturowe" (Komponent IV: "Sąsiedzi: przedmioty, ludzie, opowieści", Priorytet 2: "Program opisu i oznakowania wybranych cmentarzy żydowskich"), możliwego dzięki grantowi udzielonemu Muzeum POLIN przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszu EOG oraz przez budżet krajowy. Celem projektu jest ochrona i popularyzacja dziedzictwa polskich Żydów poprzez programy edukacyjne i kulturalne.

Partnerami w poszczególnych miejscowościach są:

Placówki działają we współpracy z koordynatorkami i koordynatorami lokalnymi, szkołami oraz zaprzyjaźnionymi instytucjami lokalnymi.

Więcej informacji o społecznościach żydowskich, korzystających z oznakowanych cmentarzy w upamiętnianych miejscowościach, znajduje się na portalu Wirtualny Sztetl.

Organizatorzy:

Muzeum Historii Żydów Polskich POLINNarodowy Instytut Dziedzictwa

Partnerzy lokalni:

Gmina Kcynia        Muzeum Miejskie Dzierżoniowa     Miasto Racibórz

Muzeum w RaciborzuPiska Pozycja Ryglowa     Gminne Centrum Biblioteki i Kultury w Iwaniskach

Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego Gmina i miasto ProszowiceJanowskie Stowarzyszenie Ławeczka Dialogu.

Fundacja Muzeum Historii Fotografii     Towarzystwo Przyjaciół Brzozowa       Olesno

Dąbrowski Dom Kultury  Nadleśnictwo Brzozów

Nadleśnictwo StarogardNadleśnictwo Goleniów

Nadleśnictwo Rzepin

Logo projektu Żydowskie Dziedzictwo Kulturowe - od lewej logotypy Iceland Lichtenstein Norway Grants, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego i Muzeum POLIN.

www.eeagrants.org, www.norwaygrants.org, www.gov.pl