Zobacz pracę Małgorzaty Mirgi-Tas "Romnija"
image
image
image
W piątek, 2 i w czwartek, 8 sierpnia w naszym muzeum będzie można zobaczyć pracę Małgorzaty Mirgi-Tas, którą właśnie kupiliśmy. To portret dwóch Romek stworzony techniką artystyczną tak charakterystyczną dla artystki. Pozornie radosny obraz kobiet kryje w sobie głębszą historię. Pokaz pracy odbędzie się w 80. rocznicę likwidacji tzw. obozu cygańskiego (Zigeunerlager) w Auschwitz-Birkenau.
- 2 sierpnia (piątek), godz. 10:00–18:00, wstęp bezpłatny
- 8 sierpnia (czwartek), godz. 18:00, Oto obiekt – spotkanie z artystką, BRAK MIEJSC
- Zaopiekuj się kolekcją →
"Romnija" jest portretem dwóch Romek. To pozornie radosny symbol przyjaźni kobiet ubranych w barwne stroje. Jednak za wzór posłużyły artystce fotografie z obozu pracy przymusowej Berlin-Marzahn, a dzieło przedstawia jego więźniarki. Tuż przed rozpoczęciem Igrzysk Olimpijskich w Berlinie w 1936 hitlerowcy wydali nakaz uwięzienia wszystkich Romów i Sinti zamieszkujących stolicę Niemiec (plan ten był już opracowywany od 1933 roku). Przetrzymywani tam więźniowie, stłoczeni na niewielkim terenie, od 1938 roku byli systematycznie deportowani do obozów Zagłady. Większość do obozu Oranienbourg-Sachsenhausen, a na początku 1943 pozostałe kobiety i dzieci – do Auschwitz-Birkenau. Dzieło Mirgi-Tas stworzone na podstawie dokumentacji fotograficznej wytworzonej przez hitlerowskich oprawców jest jednak przetworzone w taki sposób, aby przywrócić kobietom należną im godność i podmiotowość.
Prezentacja pracy odbędzie się 2 sierpnia w 80. rocznicę likwidacji tzw. obozu cygańskiego (Zigeunerlager) w Auschwitz-Birkenau. W komorach gazowych zamordowano wówczas około 4200-4300 osób. Łącznie w Auschwitz-Birkenau znalazło się około 23 000 Romów i Sinti.
W 2007 roku wraz z dwojgiem innych artystów ze swojej grupy Bergitka Roma Małgorzata Mirga-Tas założyła ruch Romani Art. Twórczyni, wykorzystując niezwykle charakterystyczne techniki artystyczne, w dużej mierze zaczerpnięte z kultury romskiej, tworzy prace odnoszące się do historii, kultury i biografii własnego narodu. Poprzez swoją sztukę, jak też działalność społeczną, próbuje przeciwdziałać wykluczeniu, dyskryminacji rasowej i ksenofobii, tak mocno go dotykających.
Ważnym wątkiem w jej twórczości jest romska historia budowana z kobiecej perspektywy – Mirga-Tas stworzyła wiele dzieł poświęconych ważnym w jej życiu kobietom. Niezwykle istotnym tematem, również znajdującym odzwierciedlenie w jej twórczości, jest Zagłada Romów i Sinti. Szczególnym, gdyż niemal całkowicie wyłączonym z debaty publicznej – artystka upomina się o pamięć należną ofiarom. Wymownym faktem jest to, że to właśnie Mirga-Tas stworzyła pierwszy na świecie figuralny pomnik im poświęcony, który stanął w lesie w Borzęcinie Dolnym, w jednym z miejsc kaźni. I równie dojmujące jest zniszczenie tego drewnianego monumentu przez nieznanych sprawców. W tym samym miejscu stanęła replika, zaś szczątki oryginału posłużyły artystce do działania twórczego symbolizującego ponowne zamordowanie ofiar, jakim dla niej był ten akt wandalizmu.
Małgorzata Mirga-Tas (ur. 1978 w Zakopanem) – polsko-romska artystka, edukatorka i aktywistka działająca na rzecz społeczności romskiej. Ukończyła studia na Wydziale Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie oraz Liceum Sztuk Plastycznych im. Antoniego Kenara w Zakopanem. Artystka mieszka i pracuje w Czarnej Górze. Laureatka Paszportu "Polityki" i artystycznej Nagrody Sztuki im. Marii Anto i Elsy von Freytag-Loringhoven w 2020 roku. Reprezentowała Polskę podczas 59. Biennale sztuki w Wenecji w 2022 roku, prezentując swoje dzieła na indywidualnej wystawie "Przeczarowując świat".
Jej prace były pokazywane także na licznych wystawach indywidualnych i zbiorowych, w tym: Bonnefanten (2024), Centro Andaluz de Arte Contemporáneo (2023-2024), Kortrijk Triennial (2024), Barbican (2023), Brücke Museum (2023), 14th Gwangju Biennale (2023), Göteborgs Konsthall (2023), Documenta15 (2022), w Międzynarodowym Centrum Kultury w Krakowie (2022), Guangzhou Triennale in China (2022), 11th Berlin Biennale (2020), Art Encounters Biennale in Timișoara (2019, 2021), 3rd Autostrada Biennale in Prizren (2021), Moravian Gallery in Brno (2017), w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku (2020) i Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie (2020).
Wydarzenia organizowane są w partnerstwie z Fundacją w Stronę Dialogu.
Dofinansowano: