Dyskusja
27.05.2024

Dyskusja: Fenomen sztetla

Ulica Żydowska w Opatowie, lata trzydzieste. Kilka osób chodzi po ulicy.
Ulica Żydowska w Opatowie, lata 30. Fot. z kolekcji J. Brudkowskiego

Co właściwie oznacza słowo "sztetl"? Dlaczego stał się czymś typowym dla ziem polskich, a nie pojawiał się w innych krajach, w których osiedlali się Żydzi? W trakcie dyskusji towarzyszącej naszej nowej wystawie "(po)ŻYDOWSKIE…" zastanowimy się nad fenomenem sztetli.

  • 27 maja (poniedziałek), godz. 18:00
  • Sala konferencyjna A
  • Wstęp wolny

Mimo że sztetl [w jidysz miasto, miasteczko] zamieszkiwali głównie Żydzi, to jego istnienie wpływało na kształt relacji między nimi a ich sąsiadami chrześcijanami. Jak wyglądało życie codzienne w sztetlu i jak układały się stosunki polsko-żydowskie? Czy żyli razem, czy osobno?

Prelegenci omówią także zmiany, jakie zachodziły w sztetlu w XIX i XX wieku, i jak był postrzegany przez Żydów i nie-Żydów. Czy współczesne wyobrażenia o sztetlu odpowiadały ówczesnej rzeczywistości?

Dyskusję poprowadzi:

Dr Aleksandra Jakubczak – historyczka Muzeum POLIN. Specjalizuje się w dziejach Żydów, kobiet i klas niższych w Europie Środkowo-Wschodniej, historii życia codziennego, gospodarczej i migracji.

W dyskusji wezmą udział:

Dr hab. Joanna Degler – prof. Uniwersytetu Wrocławskiego, literaturoznawczyni, tłumaczka, pracowniczka naukowa Katedry Judaistyki Uniwersytetu Wrocławskiego. Wykłada literaturę i kulturę żydowską oraz język jidysz. Jej zainteresowania badawcze skupiają się głównie na poezji żydowskiej i działalności kobiet na gruncie kultury jidysz. Prowadziła warsztaty dotyczące kultury żydowskiej skierowane dla dzieci i młodzieży.

Dr hab. Artur Markowski – prof. Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmuje się historią społeczną XIX wieku w obszarze wpływów rosyjskich oraz historią Żydów i przemocy. Kieruje Zakładem Historii XIX wieku na Wydziale Historii Uniwersytetu Warszawskiego. Prowadzi szereg projektów zespołowych, poświęconych historii Żydów.

Dr Marek Tuszewicki – historyk Instytutu Judaistyki UJ, badacz kultury żydowskiej, tłumacz. Interesuje się chasydyzmem, szeroko rozumianą literaturą jidysz, a także przemianami społeczności aszkenazyjskiej od XVIII do XX wieku, ze szczególnym uwzględnieniem tzw. kultury ludowej. Przygotowuje projekt poświęcony starości i instytucjonalnej pomocy osobom starszym w łonie społeczności Żydów polskich.