"(Nie)pamięć o wojnie". Kurs edukacyjny wokół wystawy czasowej

Zapraszamy na bezpłatny kurs edukacyjny "(Nie)pamięć o wojnie", którego tematem przewodnim jest wpływ przeżyć z czasów wojny na wybory życiowe po jej zakończeniu. Czy są to historie znane? Czy może przemilczane? W jaki sposób można budować na nowo życie po katastrofie, która dotyka na różne sposoby wszystkich uczestników tragicznych wydarzeń. W jaki sposób współcześnie, wykorzystując formę komiksu, przedstawić strategie wybranych bohaterek i bohaterów "na po wojnie". Chcielibyśmy zaprosić na kurs osoby pochodzące z różnych krajów, gdyż wojny i konflikty zbrojne ciągle są obecne w naszej rzeczywistości i wiele osób ciągle stoi przed wyborem, jak dalej żyć i jakiego dokonać wyboru.

Przemysław Kaniecki ogląda leżącą na stole planszę komiksu "Achtung Zelig!".

Plansza komiksu "Achtung Zelig!", rys. K. Gawronkiewicz, scen. K. Rosiński. fot. M. Jaźwiecki / Muzeum Historii Żydów Polskich

Czarno-biała plansza komiksowa "Ale ty nie wyjedziesz, prawda" autorstwa Moniki Powalisz i Jacka Michalskiego.

Monika Powalisz, Jacek Michalski, plansza komiksowa "Ale ty nie wyjedziesz, prawda?" z projektu "Historie i kreski", 2016 r., MPOLIN-M1174. Fot. Muzeum Historii Żydów Polskich

Komiks przedstawia chłopca, który obejmuje długimi rękami kilka domów.

fot. scen. Monika Powalisz, rys.Olga Wróbel

fot. Muzeum Historii Żydów Polskich

Zajęcia w formie hybrydowej:

25 maja (niedziela), godz. 10:00–18:00, Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN
3 czerwca (wtorek), godz. 18:00–19:30, online
Zgłoszenia do 18 maja (niedziela), wyślij zgłoszenie →
Cykl pomyślany jest jako całość, nie można dołączyć do pojedynczych zajęć
Wszystkie spotkania będą odbywały się w języku polskim, ale zapraszamy również osoby, które dopiero uczą się języka i ich znajomość polskiego pozwala im, aby zrozumieć wykłady i warsztaty.
Kurs przeznaczony tylko dla osób dorosłych!

Podczas kursu, w trakcie zwiedzania wystawy czasowej "1945. Nie koniec, nie początek", przedstawimy różne perspektywy osób doświadczających wojny. Dowiemy się, jaki wpływ na decyzje podejmowane po wojnie miały doświadczenie wojenne i przeżyta trauma. Warsztaty będą okazją do opowiedzenia o tych wyborach: na podstawie losów wybranych bohaterek i bohaterów, przy wykorzystaniu jednej z form narracyjnych, jaką jest komiks.

Zachęcamy do uczestnictwa w kursie, który nie tylko przybliży powojenną rzeczywistość Polski, ale odniesie się również do uniwersalnych doświadczeń powojennych. Dodatkowym atutem kursu będzie możliwość poznania techniki tworzenia komiksu jako jednej z form wykorzystywanej podczas opowieści o doświadczeniach wojennych.

Program kursu →

25 maja (niedziela), godz. 10:00–18:00

Muzeum POLIN, (ul. Anielewicza 6), Pracownia kulinarna "U Fani"

10:00–10:30 – rejestracja uczestniczek/uczestników
10:30–11:30 – przywitanie, zapoznanie się i przedstawienie programu
11:30–12:50 – zwiedzanie wystawy czasowej "1945. Nie koniec, nie początek". Oprowadza: dr Mariusz Jastrząb

Dr Mariusz Jastrząb – historyk i kulturoznawca, wykładowca Uniwersytetu Civitas, edukator i przewodnik. Naukowo zajmuje się społeczną i gospodarczą historią Polski po II wojnie światowej. Prowadzi szkolenia na temat przeciwdziałania dyskryminacji i szacunku dla różnorodności kulturowej przeznaczone dla różnych grup zawodowych.

12:50–13:00 – przerwa
13:00–14:00 – wizyta w Dziale Zbiorów. Prezentacja wybranych komiksów z kolekcji Muzeum POLIN. Spotkanie poprowadzi dr Przemysław Kaniecki

Przemysław Kaniecki – kustosz, kurator w Dziale Zbiorów Muzeum POLIN, pracownik naukowy i nauczyciel akademicki na Uniwersytecie Warszawskim (Wydział "Artes Liberales", od 2011), specjalizujący się w polskiej literaturze i kulturze współczesnej. Autor m.in. trzech monografii i kilkudziesięciu artykułów naukowych, a także współautor publikacji zbioru wywiadów "Przynoszę rzecz, przynoszę historię. Rozmowy z Darczyńcami" (wspólnie z Judytą Pawlak; 2016), stanowiącej katalog wybranych obiektów z kolekcji Muzeum POLIN, później kontynuowanej w postaci cyklu w piśmie "Midrasz".

14:00–14:45 – przerwa
14:45–17:45 – "Prawda i pamięć". Warsztaty komiksu historycznego
W fazie rozgrzewki poprzez serię krótkich ćwiczeń rysunkowych i narracyjnych rozruszamy nasze ręce i wyobraźnię niepostrzeżenie poznając podstawy języka komiksu. W drugiej części warsztatów w oparciu o wiedzę zdobytą na wystawie oraz materiały zaczerpnięte z książek, artykułów i wywiadów stworzymy krótkie formy komiksowe podejmujące temat powojennych wyborów, przed którymi stawali ocalali z Zagłady Żydzi.

Michał Rzecznik – scenarzysta i rysownik komiksowy, wydawca i redaktor zinów, członek grupy Maszin, edukator. Autor bądź współautor szesnastu albumów komiksowych w tym: Przygód Powstania Warszawskiego (z Jackiem Świdzińskim), Maczużnika (z Danielem Gutowskim), Serii KOT (z Leszkiem Wicherkiem), 88/89 ( z Przemysławem Surmą), Reformatora. Marcina Lutra (z Piotrem Nowackim), Warszawy, Sylwetek i Cieni, Dziennika Okupacyjnego Stanisława Rembeka, oraz kilku tysięcy żartów rysunkowych. Współtwórca fanpage’a Naprawdę Nieśmieszne Rysunki. Kierownik działu edukacji i wystaw Muzeum Karykatury w Warszawie.

17:45–18:00 – zakończenie kursu

3 czerwca (wtorek), godz. 18:00–19:30

"Prostota stylu = prostota opowieści? O Zagładzie w komiksie". Wykład online poprowadzi dr Martyna Steckiewicz-Stachowiak.

Link zostanie przesłany przed wykładem
Czym różni się komiks od literatury i filmu? Czy może powiedzieć nam coś nowego na temat pamięci o traumatycznym doświadczeniu wojny? Przyglądając się powieściom graficznym autorów i autorek drugiego oraz trzeciego pokolenia po Zagładzie, sprawdzimy, w jaki sposób ukazali temat wpływu II wojny światowej na życie swoich rodzin.

Dr Martyna Steckiewicz-Stachowiak: kulturoznawczyni, przewodniczka w Muzeum POLIN, tłumaczka z języka jidysz, zaangażowana w badania nad historią i kulturą Żydów polskich oraz postpamięcią o Zagładzie. Autorka m.in. artykułu "Dlaczego Superman nie mógł być Żydem?: tożsamość żydowska w komiksie amerykańskim i frankońskim".

Wszystkie osoby chcące wziąć udział w kursie proszone są o wypełnienie formularza. Zgłoszenia prosimy nadsyłać do 18 maja (włącznie). Wyniki ogłosimy 20 maja 2025 roku.

Liczba miejsc w programie jest ograniczona. W przypadku większej liczby zgłoszeń niż miejsc zastrzegamy sobie prawo wyboru uczestników na podstawie aplikacji.

W razie pytań prosimy o kontakt z koordynatorką programu pod adresem: [email protected]