Koncert
29.03.2018

Das alte Gesetz – polska premiera filmu z muzyką na żywo w wykonaniu Orchester Jakobsplatz

Das Alte Gesetz
fot. materiały prasowe

"Das alte Gesetz", czyli "Stare Prawo", to film niemy z roku 1923 w reżyserii pioniera kina niemieckiego Ewalda André Duponta - opowieść o młodym żydowskim chłopaku, który wbrew woli rodziny chce zostać artystą, dołącza do trupy cyrkowej, a wkrótce staje na scenie wiedeńskiego Burgtheater. 29 marca jako pierwsi w Polsce obejrzeliśmy odrestaurowaną kopię tego filmu z muzyką na żywo, w wykonaniu cenionej orkiestry kameralnej Orchester Jakobsplatz.

  • 29 marca (czwartek), godz. 19:00

"Das alte Gesetz" to poniekąd nasz, środkowoeuropejski „Śpiewak Jazzbandu”. W słynnym filmie z Alem Jolsonem Jakie Rabinowitz nie chce iść w ślady swojego ojca i zamiast być kantorem w synagodze chce występować na jazzowych dancingach. Młodszy o 4 lata film E. A. Duponta to także opowieść o emancypacji od żydowskiej tradycji i pogoni za nowoczesnością: Baruch, syn rabina, opuszcza galicyjski sztetl, bo marzy o karierze aktora. Czy mu się powiedzie? Czy ojciec zaakceptuje niezgodny ze starym prawem wybór syna? I jaką rolę odegra w tej historii nastoletnia Estera? O tym opowiada "Das alte Gesetz".

Przez wiele lat oryginalna kopia filmu uważana była za zaginioną. Dzięki wysiłkom techników udało się odtworzyć obraz w jego oryginalnej długości i kolorystyce. Nową muzykę do filmu skomponował Philippe Schoeller – uczeń Pierre’a Bouleza, Iannisa Xenakisa i Helmuta Lachenmanna.  W takiej wersji "Das alte Gesetz" miało swoją premierę w lutym tego roku na festiwalu filmowym Berlinale. Współproducentem filmu jest telewizja ARTE.

Założona w 2005 roku Orchester Jakobsplatz to ceniona niemiecka orkiestra kameralna, od początku prowadzona przez Daniela Grossmanna. Celem zespołu jest prezentowanie w oryginalny sposób muzycznego dziedzictwa żydowsko-niemieckiego. W programach swoich koncertów zespół wykonuje muzykę m.in. Paula Ben-Haima, Józefa Kofflera, Edmunda Meisela, Puala Army, Dymitra Szostakowicza, Hansa Eislera, Josefa Weißa i in. Orkiestra zamawia także nowe utwory.

Wchodzący w skład Orkiestry muzycy pochodzą z ponad 20 różnych krajów – część z nich to artyści pochodzenia żydowskiego. Orkiestra koncertowała w Austrii, na Węgrzech, w Rumunii, Izraelu, Mołdawii, Ukrainie, Uzbekistanie, Czechach, Szwecji i Ameryce Północnej. OJM współpracuje z instytucjami kultury o światowej renomie, takimi jak Villa Stuck, Munich Kammerspiele Theatre, Bawarski Teatr Narodowy, Bawarska Opera Narodowa i Monachijski Festiwal Operowy. Na swoim koncie Orkiestra ma również występy ze znanymi solistami, takimi jak Ingeborg Danz, Anne-Sophie Mutter, Reto Bieri, Daniel Hope, Sergei Leiferkus i Christoph Prégardien..

  • "Das alte Gesetz" (niemy film Ewalda André Duponta z 1923 r., 128 minut)
  • współpraca z ARTE / Berlinale Film Festival 2018
  • muzyka: Philippe Schoeller (światowa premiera)


Philippe Schoeller, kompozytor:

Philippe Schoeller to francuski kompozytor, urodzony w 1957 roku. Obdarzony od najmłodszych lat solidnym wykształceniem muzycznym w zakresie fortepianu, śpiewu chóralnego, harmonii, kontrapunkt, analizy i dyrygentury, Philippe Schoeller uczęszczał od 1982 do 1986 roku do klas Pierre’a Boulez’a w Collège de France, jak również Franco Donatoniego i Iannisa Xenakisa w paryskim konserwatorium i École des Hautes Études. Jego kontakty z Helmutem Lachenmannem, Henrim Dutilleux, Elliottem Carterem i Wolfgangiem Rihmem  zaowocowały wymianą, która doprowadziła do nieuchronnych konsekwencji w jego podejściu do kompozycji.  Jego muzyka otrzymała wiele nagród (od międzynarodowych konkursów kompozytorskich Antidogma i "Henri Dutilleux", Fundacji Natixis, Sacema), jest napisana dla bardzo różnych składów z elektroniką lub bez (Feuillages). Philippe Schoeller  prowadzi także wykłady, uczy analizy i kompozycji w konserwatorium w Lyonie.

Orkiestra Jakobsplatz Muenchen (OJM):

Orkiestra Jakobsplatz Muenchen (OJM) to coś więcej niż tylko orkiestra, a jej występy  to coś więcej niż tylko koncerty. OJM tworzy bowiem przestrzenie i możliwości rozwoju dla żywej niemiecko-żydowskiej kultury współczesnej. Istnieje od 10 lat. Została założona w 2005 roku przez dyrygenta Daniela Grossmanna. Wchodzący w jej skład muzycy pochodzą z ponad 20 krajów; niektórzy z nich są Żydami i niektórzy nie są, ale prawie wszyscy mieszkają w Niemczech.

Sercem artystycznej działalności OJM jest tworzenie doświadczeń, które przełamują i poszerzają zwyczajowe granice koncertu, zawsze skoncentrowane na niemiecko-żydowskiej kulturze. Związek ze  współczesnością podkreślają kompozycje pisane specjalnie na zamówienie zespołu.

Orkiestra koncertowała w Austrii, na Węgrzech, w Rumunii, Izraelu, Mołdawii, Ukrainie, Uzbekistanie, Czechach, Szwecji i Ameryce Północnej. OJM współpracuje z instytucjami kultury o światowej renomie, takimi jak Villa Stuck, Munich Kammerspiele Theatre, Bawarski Teatr Narodowy, Bawarska Opera Narodowa i Monachijski Festiwal Operowy. Na swoim koncie Orkiestra ma również występy ze znanymi solistami, takimi jak Ingeborg Danz, Anne-Sophie Mutter, Reto Bieri, Daniel Hope, Sergei Leiferkus i Christoph Prégardien.

The OJM wydała płyty z dziełami Johna Cage'a i Paula Ben-Haima w wytwórnii NEOS Music. Seria filmów DVD z Monachijskiego Muzeum Filmowego obejmuje film niemy "Student z Pragi" z muzyką Josefa Weissa w wykonaniu orkiestry podczas występu w berlińskim teatrze Volksbühne podczas Berlinale 2012.

Daniel Grossmann, dyrygent:

Daniel Grossmann jest nie tylko dyrygentem. Jest także założycielem i dyrektorem artystycznym Orkiestry Jakobsplatz Muenchen. Pod jego kierownictwem, od założenia w 2005 roku OJM zyskała miano uznawanego na całym świecie profesjonalnego ensemble’a. We wrześniu 2012 roku Bawarskie ministerstwo nauki, badań i sztuki przyznało mu nagrodę "Pro meritis scientiae et litterarum" za założenie i kierownictwo artystyczne OJM.

Urodzony w Monachium w 1978 roku, rozpoczął studia dyrygentury u Dr. Hans-Rudolf Zöbeley w Monachium i kontynuował je w New York Metropolitan Opera u Scotta Bergesona i w Akademii Ferenca Liszta w Budapeszcie u profesora Ervina Lukácsa. Poprowadził wiele koncertów z orkiestrami w Niemczech i za granicą; należą do nich barokowy zespół "Capella Savaria", Węgierska Filharmonia Debrecen, gruzińska orkiestra kameralna Ingolstadt i Orkiestra Kameralna Węgierskiej Opery Państwowej w Budapeszcie. W latach 2000-2006 był stałym gościnnym dyrygentem Żydowskiego Festiwalu Letniego w Budapeszcie.

Współpracował z wybitnymi solistami: Tanją Becker-Bender, Ingeborgem Danzem, Reto Bieri, Adrianem Brendelem, Kevinem Connersami, Danielem Hope, Siergiejem Leiferkusem, Igorem Oistrakhem, Christophem Prégardienem i Derekiem Lee Raginem.

 

Produkcja Deutsche Kinemathek, Berlin, ZDF/ARTE, Orchester Jakobsplatz München. Współpraca Goethe-Institut i Sunrise Foundation for Education and the Arts, San Diego.

 

Partner

Scenę Muzyczną wspiera LOTTO