"Nie koniec, nie początek. Powojenne wybory polskich Żydów" – tak brzmi tytuł nowej książki Anny Bikont. W pierwszej marcowej Czytelni POLIN spotkanie z autorką poprowadzi Kamil Kijek, a fragmenty książki przeczyta Jacek Knap. Reportaż ukaże się 26 lutego br. nakładem Wydawnictwa Czarne we współpracy z naszym muzeum.
Copyrights
fot. Wydawnictwo Czarne
- 12 marca 2025 (środa), godz. 18:00
- Spotkanie w holu głównym
- Dyskusja w języku polskim
Żydowscy rolnicy na Dolnym Śląsku nadający krowom imiona w jidysz. Żydzi odbudowujący na zgliszczach życie religijne, wydający gazety, prowadzący szkoły, angażujący się w politykę. Usiłujący nielegalnie wydostać się z Polski, miesiącami w drodze, w oczekiwaniu na pociąg, statek. Uparcie, lecz bezskutecznie próbujący dochodzić sprawiedliwości przed sądem. Pieczołowicie zbierający świadectwa Zagłady. Kołyszący dzieci w wózkach w obozach dla uchodźców. Planujący zatruć wodę w niemieckich miastach.
Obraz żydowskiego życia tuż po wojnie to wciąż słabo znany "krajobraz po bitwie". Osamotnieni, często przytłoczeni wyrzutami sumienia, że to właśnie im udało się przetrwać, otoczeni wrogością, nieraz w śmiertelnym niebezpieczeństwie, musieli podjąć nieskończenie trudną decyzję – co dalej? Czy zostać w kraju, gdzie spoczęły prochy ich bliskich, czy opuścić na zawsze ten wielki cmentarz i zacząć od nowa? Czy pielęgnować żydowską tradycję, czy też porzucić tożsamość, która stała się przyczyną tylu cierpień, i skrzętnie ukryć swoje pochodzenie? Jak wejść w to nowe życie, które naznaczyła pustka?
Książka Anny Bikont to pierwszy reportaż całościowo opisujący losy polskich ocalałych Żydów i Żydówek w tuż powojennych latach. To przemilczana historia, która domagała się opowiedzenia.
Podczas spotkania będzie można zakupić książkę oraz uzyskać autograf autorki.
Anna Bikont – dziennikarka, reporterka i pisarka, z wykształcenia psycholożka. Od pierwszego do ostatniego numeru (1982–1989) pracowała w zespole "Tygodnika Mazowsze", pisma podziemnej Solidarności, współtworzyła też "Gazetę Wyborczą", z którą związana jest do dzisiaj. Autorka kilkunastu książek, m.in. "Pamiątkowe rupiecie, przyjaciele i sny Wisławy Szymborskiej" (1997, wraz z Joanną Szczęsną) oraz "Lawina i kamienie. Pisarze wobec komunizmu" (2006, także z Joanną Szczęsną), za którą otrzymały Wielką Nagrodę Fundacji Kultury. W 2004 wydała głośną książkę "My z Jedwabnego", której przyznano Europejską Nagrodę Książkową, a wydanie amerykańskie zostało uhonorowane nagrodą dla najlepszej książki o tematyce Holokaustu (National Jewish Book Award). W 2017 roku wydała biografię "Sendlerowa. W ukryciu", za którą otrzymała m.in. Nagrodę im. Ryszarda Kapuścińskiego, a w 2019 biografię Jacka Kuronia "Jacek" (wraz z Heleną Łuczywo), wyróżnioną Nagrodą Historyczną "Polityki". W 2017 roku otrzymała doktorat honoris causa uniwersytetu w Göteborgu.
W 2022 roku ukazał się jej reportaż "Cena. W poszukiwaniu żydowskich dzieci po wojnie", która znalazła się w finale Nagrody Literackiej Nike oraz za który otrzymała Nagrodę "Newsweeka" im. Teresy Torańskiej i nominacje do Nagrody im. Jana Długosza, Nagrody Historycznej m.st. Warszawy im. Kazimierza Moczarskiego oraz Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego. Jej ostatni reportaż, "Nigdy nie byłaś Żydówką. Sześć opowieści o dziewczynkach w ukryciu", ukazał się w 2023 roku. Książki Bikont były tłumaczone na angielski, chiński, czeski, francuski, hebrajski, hiszpański, holenderski, portugalski, niemiecki, szwedzki oraz włoski.
Kamil Kijek – zajmuje się społeczną i polityczną historią Żydów w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej w XX wieku. Ukończył socjologię na Uniwersytecie Wrocławskim. Obronił rozprawę doktorską w Instytucie Historii PAN w Warszawie. Przebywał na stażach podoktorskich w Muzeum Holocaustu w Waszyngtonie, Centrum Historii Żydów w Nowym Jorku i New York University, Uniwersytecie w Tel-Awiwie i na Uniwersytecie w Jenie. W 2017 roku ukazała się jego książka "Dzieci modernizmu. Socjalizacja i świadomość polityczna młodzieży żydowskiej w Polsce okresu międzywojennego". Publikował w Polsce i za granicą artykuły naukowe poświęcone problematyce narodzin i rozwoju żydowskich badań społecznych w pierwszej połowie XX wieku, żydowskim doświadczeniom pierwszej wojny światowej, szkolnictwu żydowskiemu i polityce żydowskiej w okresie międzywojennym. Badał i publikował żydowskie materiały pamiętnikarskie z okresu II Rzeczypospolitej.
Jacek Knap – ukończył studia aktorskie na Wydziale Aktorskim PWSFTviT w Łodzi. Debiutował w serialu "O mnie się nie martw". Zagrał gościnne role w serialach takich jak: "Wojenne dziewczyny", "Na dobre i na złe", "Diagnoza" czy "Barwy szczęścia". Był nominowany do Telekamery 2020 w kategorii Aktor.
Czytelnia POLIN: Anna Bikont "Nie koniec, nie początek. Powojenne wybory polskich Żydów"
12.03.2025 - 12.03.2025
