Wspomnienie o Władysławie Bartoszewskim

Władysław Bartoszewski (ur. 19.02.1922 - zm. 24.04.2015 w Warszawie) - jeszcze jako nastolatek znalazł się w obozie koncentracyjnym Auschwitz. Po wyjściu z obozu w 1941 r. działał w katolickim Froncie Odrodzenia Polski oraz w Armii Krajowej. Był pracownikiem Wydziału Informacji Biura Informacji i Propagandy Komendy Głównej AK oraz Departamentu Spraw Wewnętrznych Delegatury Rządu RP na Kraj (Komórki Więziennej i Referatu Żydowskiego).

W obliczu Zagłady polskich Żydów, w grudniu 1942 r. Bartoszewski wraz z innymi działaczami politycznymi i społecznymi doprowadził do utworzenia Rady Pomocy Żydom przy Delegacie Rządu RP na Kraj, znanej pod nazwą "Żegota". Działalność Rady finansował rząd polski na uchodźstwie oraz Joint Distribution Committtee. "Żegota" była jedyną w okupowanej Europie państwową instytucją powołaną w celu ratowania Żydów, działającą w konspiracji. O "Żegocie" Władysław Bartoszewski mówił: "Mam wrażenie, że «Żegota» była wyjątkowym fenomenem. Mianowicie, była to pierwsza organizacja, w której w konspiracji przeciw Niemcom siedzieli razem przy jednym stole i działali syjoniści, bundowcy, katolicy, polscy demokraci, polscy socjaliści, ludowcy – i Żydzi i Polacy".

Władysław Bartoszewski uczestniczył także w powstaniu warszawskim w 1944 r.

W Polsce Ludowej był więziony i represjonowany. Miał ogromny wkład w budowanie opozycji demokratycznej w Polsce. Odegrał istotną rolę w procesie pojednania polsko-niemieckiego, duże znaczenie miały też dla niego zawsze stosunki polsko-żydowskie. Jako polityki dyplomata pełnił wiele odpowiedzialnych funkcji, był między innymi Ministrem Spraw Zagranicznych w rządzie Józefa Oleksego. Do ostatnich dni sprawował funkcję sekretarza stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

Był jednym z pierwszych Polaków, który otrzymał tytuł Sprawiedliwy wśród Narodów Świata. W 1991 r. został honorowym obywatelem Izraela.

W 1986 r. otrzymał z rąk Prezydenta Rzeczypospolitej na Uchodźstwie Krzyż Komandorski z gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, m.in. za działalność w sprawach polsko-żydowskich. W 2001 został odznaczony Wielkim Krzyżem Orderu Zasługi RFN za pracę na rzecz pojednania między Niemcami, Polakami i Żydami. Był członkiem Rady Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. Wspierał działania edukacyjne Muzeum. Od 2012 r. co roku spotykał się z młodzieżą 4 grudnia, w rocznicę powstania Rady Pomocy Żydom "Żegota".

Był autorem około 40 książek i ponad 1200 artykułów, między innymi książki "Ten jest z ojczyzny mojej. Polacy z pomocą Żydom 1939-1945", o Polakach spieszących Żydom z pomocą z narażeniem życia. Zmarł 24 kwietnia 2015 roku w wieku 93 lat.

Źródło: www.sprawiedliwi.org.pl