Wspomnienia
22.05.2024

Żegnamy Mariana Kalwarego (1930–2024)

Marian Kalwary stoi przy mównicy. Do garnituru ma przypięty papierowy żonkil.
Marian Kalwary. Fot. Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce

Z ogromnym smutkiem przyjęliśmy informację o śmierci Mariana Kalwarego, ocalałego z getta warszawskiego, prezesa Stowarzyszenia Żydów Kombatantów i Poszkodowanych w II Wojnie Światowej.

Marian Kalwary urodził się w 1930 roku w Warszawie w zasymilowanej rodzinie żydowskiej. Przebywał w getcie warszawskim i getcie w Wołominie. Następnie ukrywał się w Wieliszewie i Sędziszowie Kieleckim, gdzie został wyzwolony. Po wojnie przebywał w Domu Dziecka Żydowskiego w Falenicy-Zatrzebiu, a następnie studiował w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej w Łodzi, którą ukończył w 1954 roku. Zawodowo zajmował się realizacją krótkometrażowych filmów oświatowych i naukowych.

Od 1997 roku działał na rzecz społeczności żydowskiej w Polsce. Początkowo w Stowarzyszeniu Dzieci Holocaustu, w którym sprawował funkcję skarbnika i wiceprzewodniczącego, a od roku 2019 był prezesem Stowarzyszenia Żydów Kombatantów i Poszkodowanych w II Wojnie Światowej. W 2013 roku zaangażował się w starania o uzyskanie świadczeń emerytalnych w niemieckim systemie ubezpieczeniowym dla Żydów, obywateli polskich, którzy przebywali i pracowali w gettach. Działalność ta przyczyniła się m.in. do zawarcia w 2014 roku polsko-niemieckiej umowy o eksporcie szczególnych świadczeń dla osób uprawnionych, które zamieszkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W zeszłym roku został nagrodzony specjalnym Medalem "Powstanie w Getcie Warszawskim" przyznawanym przez Stowarzyszenie Żydów Kombatantów i Poszkodowanych w II wojnie światowej, w którego Kapitule przez wiele lat zasiadał.

Rodzinie i Bliskim składamy wyrazy głębokiego współczucia.