Żydowskie ABC: Święto Purim i fascynująca księga Estery
Księga Estery ma kluczowe znaczenie w obchodach święta Purim. Jaką rolę odgrywa dla wyznawców judaizmu i czym się wyróżnia na tle innych ksiąg biblijnych? Co szczególnego widzą w Zwoju Estery eksperci od kaligrafii hebrajskiej? Czy Księgę Estery możemy odczytać jako manifest żydowskiego feminizmu? Na te i inne pytania postara się odpowiedzieć Bella Szwarcman-Czarnota oraz Kaja Wieczorek.
19 marca (czwartek), godz. 18.00, wstęp wolny
Podczas święta Purim odczytuje się w synagodze Megilat Ester, czyli Zwój Estery. Jest to opowieść pełna zwrotów akcji o dzielnej królowej Esterze, jej wuju Mordechaju, królu Achaszwerusie oraz podstępnym Hamanie. Księga Estery ma tradycyjną formę pergaminowego zwoju, który jest przechowywany w ozdobnym, metalowym lub drewnianym pojemniku. Warto podkreślić, że jako jedyna z ksiąg Biblii Hebrajskiej może być bogato zdobiona.
Zaproszone ekspertki odsłonią tajniki pracy sofera (pisarza świętych tekstów judaizmu) oraz wprowadzą nas w bogatą symbolikę i znaczenia liter hebrajskich. Przybliżą nam także zwyczaje święta Purim, zwanego "żydowskim karnawałem”, podczas którego bawimy się na przebieranych balach oddając beztroskiej zabawie.
Ze względu na główną bohaterkę opowieści purimowej, podejmiemy także wątek odczytania Księgi Estery jako manifestu żydowskiego feminizmu. Wreszcie, zajmiemy się bardzo mocno zaznaczonym w tym tekście problemem antysemityzmu, okolicznościami sprzyjającymi jego powstawaniu oraz antysemickimi kliszami.
Spotkanie poprowadzi Piotr Kowalik z Muzeum POLIN.
Bella Szwarcman-Czarnota - autorka książek o tematyce żydowskiej, w tym specjalizująca się w wątkach dotyczących żydowskich kobiet. Absolwentka Wydziału Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego i studiów podyplomowych w Instytucie Lingwistyki Stosowanej. Pracowała przez wiele lat jako redaktorka w Państwowym Wydawnictwie Naukowym w redakcji filozofii, a także w Żydowskim Instytucie Historycznym w Warszawie. Była redaktorką i felietonistką w piśmie „Midrasz”. Tłumaczka z języka francuskiego, rosyjskiego i jidysz. Stypendystka Urzędu M.St. Warszawa w 2010 r., a także nowojorskiego YIVO Institute for Jewish Research w 2011 r. Laureatka nagrody im. ks. Stanisława Musiała za 2016 r. Laureatka nagrody Karskiego im. Poli Nireńskiej za 2018 r.
Kaja Wieczorek - pracowniczka Żydowskiego Instytutu Historycznego. Zajmuje się obyczajami, świętami i elementami tożsamości polskich Żydów. Jest współautorką książek „Cykl życia” oraz „1000 lat historii Żydów polskich”. W swoim dorobku ma również wiele artykułów dotyczących historii i kultury Żydów (teksty opublikowane na stronie internetowej Instytutu im. Adama Mickiewicza). Współredagowała teksty na stronie Wirtualnego Sztetl. Od 32 lat pracuje w bibliotece ŻIH.
