Koncert
21.09.2020

Wstrzymać ogień! Koncert z okazji Międzynarodowego Dnia Pokoju

Cztery osoby z Lutosławski Quartet z instrumentami. Od lewej: Maciej Młodawski – wiolonczela; Roksana Kwaśnikowska – 1 skrzypce; Marcin Markowicz – 2. skrzypce; Artur Rozmysłowicz – altówka
fot. Łukasz Rajchert

W poniedziałek, 21 września, w Międzynarodowym Dzień Pokoju w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN zabrzmi antywojenny koncert pt. "Wstrzymać ogień!".

  • 21 września (poniedziałek), godz. 19.00
  • bilety: 20 PLN, KUP BILET >>

O 19.00 w audytorium Lutosławski Quartet i DJ Lenar zagrają VIII kwartet smyczkowy Dymitra Szostakowicza, „Black Angels” George’a Crumba oraz „Doom. A Sigh” Istvána Márty. Na finał tego wieczoru zebrani w muzeum w szczególny sposób połączą się protestującymi w Mińsku Białorusinami. Podczas koncertu Centrum Białoruskiej Solidarności prowadzić będzie zbiórka pieniędzy na pomoc dla represjonawanych.

Utwory Szostakowicza, Crumba i Márty nawiązują do trzech konfliktów, które odcisnęły swoje piętno na historii XX wieku. VIII kwartet Szostakowicza, zadedykowany ofiarom faszyzmu to jednocześnie uwolnienie kompozytora z niewoli lęku o własne życie, jaki towarzyszył mu przez lata stalinizmu.

Partytura „Black Angels” amerykańskiego kompozytora George’a Crumba, opatrzona jest datą "Piątek trzynastego, marzec 1970 (in tempore belli – łać. w czasie wojny). Utwór, który interpretowany jest jako głos sprzeciwu artysty wobec wojny w Wietnamie, napisany został na wzmocniony nagłośnieniem kwartet smyczkowy, kieliszki oraz gongi. Tytułowe „czarne anioły” to z jednej strony anioły śmierci – motyw obecny w sztuce od stuleci;  z drugiej – nawiązanie do śmigłowców szturmowych, używanych podczas działań zbrojnych w Wietnamie.

"Doom. A Sigh" węgierskiego kompozytora Istvána Márty jest hołdem złożonym niewielkiej, liczącej kilkaset osób węgierskiej wspólnocie, żyjącej w rumuńskiej wiosce.

"- Latem 1973 roku odwiedziłem wioskę Trunk w Rumunii […] Na moim podstawowym sprzęcie nagrałem trochę muzyki ludowej i zrobiłem kilka zdjęć. Cywilizacja i środki masowego przekazu ocaliły wioskę. Ludzie nadal mówili archaicznym węgierskim i rzadko wychodzili poza granice swojej osady. Niemniej ich styl życia był skazany na zagładę. Brak szkół i inne okoliczności zmuszały dzieci do mówienia w obcym języku" - pisał kompozytor w 1989 roku. "- Pozwolono mi nagrać ich starożytne historie, opowieści i pieśni, a wszystko to w specyficznym języku węgierskim, który poprzedza reformę językową na początku XIX wieku. Po powrocie wysłałem kilka zdjęć z wyprawy do moich gospodarzy w Trunk. Pół roku później policja zidentyfikowała tych, którzy śpiewali dla mnie i nałożyła na nich wysokie grzywny w ramach kary. Jest wysoce prawdopodobne, że mieszkańcy wioski Trunk zostali zmuszeni do opuszczenia swoich domów i przesiedlenia w inne miejsce w latach następujących po 1973 r., Rzekomo z powodu budowy elektrowni. W marcu 1974 roku otrzymałem telegram w języku rumuńskim: "Nie wracaj". Przyjąłem to do wiadomości." - wspominał Márty.

„Kupalinka” to białoruska piosenka ludowa. Matka szuka w niej swojej córki, która poszła zrywać kwiaty, ale nie wróciła choć nastała już noc. Utwór ten, obok „Murów”, wykonywany jest podczas opozycyjnych demonstracji w Białorusi. Specjalnie na koncert „Wstrzymać ogień” DJ Lenar przegotuje specjalną wersję tego utworu. Muzykom Lutosławski Quartet towarzyszyć będą obrazy i dźwięki z ulic Mińska.

"- Koncert „Wstrzymać ogień!” miał odbyć się w maju i przypominać o rocznicy wysadzenia przez Niemców Wielkiej Synagogi na Tłomackiem 16 maja 1943 roku. Z jednej strony pandemia COVID-19 zmieniła nasze plany, ale przede wszystkim nie mogliśmy mówić o pokoju, słuchać antywojennych utworów bez odniesienia się do tego, że 500 km stąd giną uczestnicy pokojowych demonstracji " - mówi Kajetan Prochyra, kurator sceny muzycznej Muzeum POLIN. "- Jesteśmy zaszczyceni tym, że białoruscy artyści, w tym wyjątkowym i niepewnym czasie, zechcieli użyczyć nam swojego talentu. Podczas koncertu prowadzona też będzie zbiórka pieniędzy na fundusz wsparcia dla represjonowanych Białorusinów." - dodaje Prochyra.

Ze względu na wymogi bezpieczeństwa na koncercie obowiązuje ograniczona liczba miejsc. Uczestnicy koncertu zobowiązani są do utrzymywania dystansu społecznego oraz noszenia maseczek.

 

Partnerem koncertu jest Centrum Białoruskiej Solidarności.

Koncert "Wstrzymać ogień!" organizowany jest dzięki wsparciu Miasta Stołecznego Warszawa.

logo z syrenką warszawską - projekt finansuje m.st. Warszawa

Lutosławski Quartet:

  • Roksana Kwaśnikowska – 1. skrzypce
  • Marcin Markowicz – 2. skrzypce
  • Artur Rozmysłowicz – altówka
  • Maciej Młodawski – wiolonczela

Zespół odwołujący się w swojej nazwie do wielkiego kompozytora XX wieku - Witolda Lutosławskiego - powstał w 2007 roku i obecnie jest jednym z wiodących kwartetów smyczkowych w Polsce.

Lutosławski Quartet dość szybko ugruntował swoją wysoką pozycję. W ciągu dziesięciu lat działalności gościł już na takich prestiżowych festiwalach, jak Warszawska Jesień, Wratislavia Cantans, Klarafestival w Brukseli, Ankara Music Festival w Turcji, Hong Kong Arts Festival, Tongyeong International Music Festival w Korei Południowej, World Music Days i Jazztopad. Wystąpił też w wielu renomowanych salach koncertowych, m.in. w Kioi Hall w Tokio, YST Conservatory of Music w Singapurze, Hangzhou Theatre, Forbidden City Concert Hall w Pekinie, Megaron w Atenach, Konzerthausie w Berlinie, Bozar w Brukseli, salach SESC w São Paulo, w Filharmonii Narodowej oraz Studiu im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie.

Zespół niejednokrotnie koncertował z wybitnymi artystami, takimi jak Garrick Ohlsson, Piotr Anderszewski, Kevin Kenner, Bruno Canino, Michel Lethiec, Tomoko Akasaka, Eugen Indjic, Ryszard Groblewski, Andrzej Bauer, oraz ze znakomitymi jazzmanami –– byli to m.in. Kenny Wheeler, John Taylor, Uri Caine, Benoît Delbecq, Vijay Iyer, Charles Lloyd. Muzycy kwartetu współpracowali również z paryskim IRCAM-em.

Lutosławski Quartet nagrywał dla wytwórni Naxos, DUX i CD Accord, jego nagrania wydało też NFM. Wykonuje głównie muzykę XX i XXI wieku, wiele uwagi poświęca popularyzacji muzyki polskiej, m.in. Witolda Lutosławskiego, Karola Szymanowskiego, Pawła Mykietyna, a także Marcina Markowicza – jednego z członków zespołu. Ostatnia płyta - 2016 - zawiera utwory specjalnie skomponowane dla kwartetu i jemu dedykowane.

Od 2007 roku Lutosławski Quartet działa jako jeden z zespołów Narodowego Forum Muzyki we Wrocławiu.