Nauka
21.10.2019

Relacja wideo: Po katastrofie. Żydowscy uchodźcy i odbudowa żydowskiego życia po powstaniu Chmielnickiego 1648

fot. Alicja Szulc

Profesor Adam Teller, historyk z Brown University w USA, odpowiadał na pytanie o źródła żywotności Żydów Rzeczypospolitej Obojga Narodów, analizując  sposób, w jaki sprawnie i szybko poradzili sobie ze zniszczeniami po powstaniu z połowy XVII wieku. Inspiracją był niezwykły dach i sklepienie drewnianej synagogi z Gwoźdźca prezentowane w Muzeum POLIN.

  • 21 października (poniedziałek), godz. 18.00

Thomas Hubka w swojej pracy poświęconej synagodze drewnianej z Gwoźdźca zastanawia się, jak ukraińskim Żydom, których świat legł w gruzach po powstaniu Chmielnickiego, udało się wybudować tak piękny i wyrafinowany obiekt. Prof. Adam Teller z Brown University odpowiadał na pytanie o źródła żywotności Żydów Rzeczypospolitej Obojga Narodów, analizując sposób, w jaki sprawnie i szybko poradzili sobie ze zniszczeniami po powstaniu z połowy XVII wieku.

Jednym z elementów analizy było prześledzenie losu żydowskich uchodźców, refleksja nad sytuacją uchodźcy per se oraz nad jej społecznymi, ekonomicznymi, ale także psychologicznymi skutkami. Podczas referatu poruszony był również temat pomocy dla uchodźców wyznania mojżeszowego organizowanej przez społeczność polsko-żydowską - zarówno na poziomie lokalnych społeczności, jak i przez Sejm Żydowski. Prof. Teller opowiedział też o powrotach do domu i odbudowywania życia na ruinach dawnej egzystencji.

Wykład ukazał, jak społeczność Żydów polskich nauczyła się radzić sobie zarówno z materialnymi skutkami wojen, jak i z powojenną traumą tych, którzy przeżyli. Dzięki tej umiejętności druga połowa XVII stulecia okazała się dla społeczności żydowskiej w I Rzeczypospolitej okresem szybkiego wzrostu i społeczno-kulturalnego rozwoju.

Wykład w języku angielski, z tłumaczeniem symultanicznym na język polski.

Adam Teller, profesor historii i judaistyki na Uniwersytecie Browna w USA, pełnił rolę jednego z opiekunów naukowych zespołu tworzącego wystawę stałą Muzeum POLIN, a obecnie zasiada w Radzie Naukowej Muzeum. Jest autorem licznych publikacji poświęconych ekonomicznej, społecznej i kulturowej historii Żydów w Rzeczpospolitej Obojga Narodów w okresie wczesno-nowożytnym, w tym książek Living Together: The Jewish Quarter in Poznań during the Seventeenth Century (2003) i Money, Power, and Influence in Eighteenth Century Lithuania: The Jews on the Radziwiłł Estates (2016). Jest także członkiem zespołu redakcyjnego magazynu Gal- Ed: On the History and Culture of Polish Jewry wydawanego w Tel Awiwie, oraz rocznika Polin: Studies in Polish Jewry wydawanego w Wielkiej Brytanii. Jego najnowsza książka pt. Ransom and Relief: The Great Jewish Refugee Crisis of the Seventeenth Century poświęcona falom migracji polsko-żydowskich uchodźców jakie przetoczyły się przez Europę, Azję i Afrykę Północą po Powstaniu Chmielnickiego w 1648 roku zostanie wydana przez wydawnictwo Uniwersytetu Princeton wiosną 2020 roku.

 

Wykład odbywa się w ramach Global Education Outreach Program.

Wykład jest możliwy dzięki wsparciu Taube Philanthropies, William K. Bowes, Jr. Foundation oraz Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce. 

logo Taube Philantropies logo William K. Bowes Junior Foundation logo SZIH