Spotkanie
29.01.2025

Czytelnia POLIN: Halina Nelken "Pamiętnik z getta w Krakowie"

Okładka "Pamiętnika z getta w Krakowie" Haliny Nelken. Młoda dziewczyna, prawdopodobnie autorka umieszczona na różowo-zielonym tle.
fot. Wydawnictwo WAB

W dniu premiery książki "Pamiętnik z getta w Krakowie" zapraszamy na rozmowę z prof. dr hab. Anną Landau-Czajką, którą poprowadzi Dobromiła Skalska.

  • 29 stycznia (środa), godz. 18:00
  • Spotkanie w holu głównym
  • Dyskusja w języku polskim

Halina Nelken w momencie utworzenia w Krakowie żydowskiej dzielnicy mieszkaniowej miała siedemnaście lat. W pamiętniku zapisała historię krakowskiego getta i jego mieszkańców oraz swoje przeżycia z czasów wojny. Jej książka to jeden z nielicznych tekstów opisujących Zagładę krakowskich Żydów, bezcenne świadectwo epoki. Absolutnie szczerą i momentami naiwną narrację młodej dziewczyny uzupełniają zwięzłe uwagi dopisane przez autorkę w latach osiemdziesiątych w Cambridge w Stanach Zjednoczonych.

Pamiętnik Haliny Nelken wzbogaca literaturę pamiętnikarską z okresu okupacji o rzadkiej jakości dokument, pozwalający czytelnikowi lepiej zrozumieć psychiczną sytuację człowieka postawionego w ekstremalnej sytuacji, zawieszonego między życiem a śmiercią. A jednocześnie jest świadectwem napisanym świetnym językiem, przejmującym, przejrzystym i wzruszającym.

"Pamiętnik z getta w Krakowie" w księgarniach od 29 stycznia 2025 roku.

Halina Nelken – pisarka, badaczka historii sztuki, wykładowczyni akademicka. Urodziła się w 1923 roku. Pochodziła ze zasymilowanej rodziny krakowskich Żydów. W czasie okupacji niemieckiej Krakowa trafiła do getta. Była więźniarką obozów KL Płaszów, KL Auschwitz oraz KL Ravensbrück. Zeznawała przed Wojewódzką Żydowską Komisją Historyczną w Krakowie, stając się ważnym świadkiem Zagłady.

Po wojnie ukończyła historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Pracowała w galerii malarstwa Muzeum Narodowego w Krakowie jako kustoszka, a następnie pełniła funkcję dyrektorki Muzeum w Gliwicach. W 1958 roku wyjechała z Polski do Wiednia, gdzie pracowała jako asystentka w tamtejszej Akademii Sztuk Pięknych.

W 1960 roku osiadła w Stanach Zjednoczonych. Pracowała w Fogg Art Museum przy Uniwersytecie Harvarda. W latach 1966–1980 wykładała historię sztuki i historię Polski na Tufts University w Medford. Jej wieloletnie badania poświęcone motywom żydowskim w sztuce polskiej zaowocowały wystawą o tej tematyce, która odbyła się w 1986 roku na Brandeis University. Trzy lata później wystawa została pokazana w Muzeum Narodowym w Krakowie. W 1987 roku nakładem Polskiego Funduszu Wydawniczego w Kanadzie wydała wspomnienia z okresu okupacji. Zmarła w 2009 roku w Stanach Zjednoczonych.

Anna Landau-Czajka – historyczka i socjolożka, profesor zwyczajna w Zakładzie Historii Społecznej XIX i XX wieku IH PAN. Specjalizuje się w historii społecznej Polski w XX wieku, ze szczególnym uwzględnieniem dziejów społeczności żydowskiej. Opublikowała sześć monografii, a ponadto podręczniki (samodzielnie i wspólnie z Włodzimierzem Mędrzeckim oraz z Małgorzatą Pieńkowską-Koźmińską) oraz liczne artykuły w pracach zbiorowych i czasopismach.

Dobromiła Skalska – dziennikarka i prezenterka telewizyjna przez 25 lat związana z Telewizją Polską, reżyserka i scenarzystka programów publicystycznych, reportaży i filmów dokumentalnych. Była rzeczniczką prasową, kierowniczką działu promocji i komunikacji w Muzeum Getta Warszawskiego. Jest zastępczynią dyrektora Muzeum Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie.