Nominowani do Nagrody POLIN 2024: Karolina Panz
Doktor socjologii, członkini Centrum Badań nad Zagładą Żydów i sieci Forum Dialogu, wolontariuszka projektu "Ludzie nie Liczby" Fundacji Centrum Rodziny Popiela.
Na Podhalu, a dokładnie w Nowym Targu, zamieszkała w 2005 roku z powodu miłości do gór. Pisała wtedy pracę magisterską o mazowieckim sztetlu, a zetknąwszy się ze śladami istnienia nowotarskich Żydów przy jednoczesnej zbiorowej (nie)pamięci współczesnego miasta, pozbawiającej ich imion, nazwisk i konkretnych losów, postanowiła zająć się ich historią. I tak od blisko dwudziestu lat łączy rolę badaczki losów Żydów podhalańskich z działaniami na rzecz przywracania pamięci o nich. We wszelkich możliwych archiwach krajowych i zagranicznych poszukuje materiałów dotyczących ich historii, spotyka się z Ocalałymi i potomkami żydowskich Podhalan – na tej podstawie odtwarza i opisuje przeszłość. W swoich opracowaniach porusza także i te najtrudniejsze kwestie, jak powojenna przemoc antyżydowska i jej ofiary.
Wykorzystując swoją wiedzę i zgromadzone dokumenty, od lat pomaga zarówno Ocalałym, jak i potomkom ludzi z tego regionu w ustalaniu losów ich i ich bliskich: kształtu ich przedwojennego życia, tego, czego doświadczyli w czasie Zagłady, a niekiedy okoliczności i miejsca ich śmierci. Jako współtwórczyni idei projektu "Ludzie nie Liczby" i jego wolontariuszka pracowała przy tworzeniu list ofiar Zagłady w Krościenku, Czarnym Dunajcu i w Nowym Targu. Przy upamiętnieniu tych ponad 3600 osób starała się ustalić trajektorię losów każdej z nich, dbała, aby na pomnikach ofiary były wymienione rodzinami, tak, by przynajmniej w ten symboliczny sposób przeciwstawić się temu, że często ginęli oddzieleni od najdroższych im osób. Obecnie pracuje nad listą ofiar Zagłady z Zakopanego.
Służy merytorycznym i źródłowym wsparciem osobom i instytucjom działającym na rzecz pamięci o Żydach Podhala, opowiada o ich losach miejscowej młodzieży, oprowadza potomków nowotarskich Żydów śladami ich przodków. Zorganizowała dwa publiczne spotkania z Ocalałymi nowotarżanami – pierwsze w historii miasta oraz (we współpracy ze Starostwem Powiatowym w Nowym Targu i Urzędem Miasta Nowego Targu) upamiętnienie Żydów Podhala w 75. i 80. rocznicę ich Zagłady, wkrótce ukaże się jej książka o Żydach Nowego Targu.
Dziś, patrząc na powstające w kolejnych miejscowościach kamienne tablice z wyrytymi na nich imionami ofiar Zagłady z Podhala, stan badań na temat ich losów i wolontariuszy dbających o żydowskie dziedzictwo w całym regionie, trudno uwierzyć w poczucie osamotnienia i stopień niewiedzy towarzyszący jej na początku jej drogi jako badaczki i osoby pragnącej upamiętnić żydowskich mieszkańców miejsca w którym zamieszkała. Wiele z tego dokonało się przy jej udziale.
