Noc muzeów – Warszawa, jakiej nie znacie
Nacht der Muzejen - słowa „Noc Muzeów” w języku jidysz brzmią dziś tajemniczo i egzotycznie. Ale jeszcze przed wojną ten język nie dziwił w stolicy nikogo. Rozbrzmiewała nim zwłaszcza żydowska okolica, gdzie obecnie stoi muzeum. Dlatego chcemy Wam przypomnieć żydowską Warszawę i jej mieszkańców. Czeka na Was kilkanaście filmów, spektakl teatralny, dwie instalacje artystyczne, wystawa Warszawa, Warsze, spacery po muzeum, fotograficzna podróż w czasie, wykłady i warsztaty rodzinne!
Ściana Słów - multimedialne wydarzenie artystyczne z udziałem publiczności
miejsce: hol główny, godz.19.00 – 24.00
Na ścianach holu głównego muzeum rozbłyśnie mapa dawnego miasta złożona z przeplatających się fragmentów i kolaży dawnych rycin, grafik, reklam, szyldów, nazw ulic i gazet… Będziemy tworzyć Ścianę Słów, dopisując własne historie współistnienia narodowości i kultur w minionej i współczesnej Warszawie.
Korzystając z materiałów prezentowanych na wystawie Warszawa. Warsze, zilustrujemy wielokulturowe oblicze dawnej stolicy z pomocą tworzonych na żywo świetlnych projekcji. Przygotujemy je wspólnie pod przewodnictwem autora projektu: Sylwestra Łuczaka. Wraz z zespołem poprowadzi on otwarte warsztaty plastyczne wykorzystujące techniki fotograficzne oraz tworzenie obrazów i napisów na kliszach, które wprawimy w ruch na niesamowitych, pofalowanych ścianach muzeum.
Spektakl z udziałem mieszkańców Muranowa, reż. Wojtek Ziemilski
miejsce: Hol na I piętrze, godz. 19.00-21.00
Czy na własną dzielnicę można spojrzeć obiektywnie? Odnieść się do jej przeszłości, dziedzictwa i potencjału? Można! Na dodatek można opowiedzieć o tym językiem teatru. Z tym wyzwaniem zmierzyli się sąsiedzi muzeum – mieszkańcy Muranowa. Przez ponad miesiąc spotykali się na warsztatach z Wojtkiem Ziemilskim – reżyserem teatralnym, choreografem i artystą wizualnym. Wszystko po to, by znaleźć odpowiedź na pytania: Czym jest dla mnie Muranów? Jak się zmienia? Jakie historie i miejsca tworzą moją osobistą mapę tego miejsca? Jak pamięć o przedwojennej dzielnicy (albo jej brak) wpływa na moje doświadczenie mieszkania na Muranowie?
Premiera spektaklu odbędzie się podczas Nocy Muzeów, dwa kolejne przedstawienia 24 i 31 maja 2014 roku.
Luísa Nóbrega – finałowa instalacja
Podsumowanie pierwszej rezydencji artystycznej w muzeum
miejsce: Sala turkusowa na I piętrze, godz. 19.00-01.00 - instalacja, godz. 22.30 - spotkanie z artystką
Brazylijska performerka Luísa Nóbrega jest zwyciężczynią pierwszego konkursu na rezydencje artystyczne w Muzeum Historii Żydów Polskich. W ramach tego projektu przez najbliższe dwa lata będziemy gościć 13 polskich i zagranicznych artystów. Rezydenci będą podejmować w swej twórczości tematykę dziedzictwa żydowskiego i wielokulturowości, zapraszając mieszkańców Warszawy do wspólnych działań.
Luísa Nóbrega bada znaczenie trwania posługując się performansem i sztukami wideo. Zadaje sobie i publiczności pytania: Jak długo można obserwować i słuchać? Jak długo można wytrzymać bycie obserwowanym? Jak długo obraz może przeciwstawiać się znikaniu? Artystka gości u nas od 29 kwietnia. W tym czasie przeprowadziła kilkanaście „niewidzialnych” akcji w przestrzeni publicznej, które rejestrowało jedynie oko kamery. Odnosiła się w nich m.in. do ograniczeń nauk historycznych i języka poezji współczesnej. Inspirację ją z jednej strony poetyckie teksty Paula Celana i Anny Kamieńskiej, z drugiej miejsca pamięci w Warszawie, w tym cmentarz żydowski i dawna kładka nad ul. Chłodną. Na zakończenie rezydencji Nóbrega przygotowuje instalację wykorzystującą dokumentację jej działań w Warszawie. Obejrzymy ją właśnie podczas Nocy Muzeów. Instalacji towarzyszyć jej będzie spotkanie z artystką prowadzone przez filozofa, eseistę i tłumacza – Adama Lipszyca.
Nocne kino, nocne życie
Projekcje filmów i wykłady o tym, jak się bawiła przedwojenna Warszawa
miejsce: Audytorium na I piętrze, godz.19.00-00.30
godz. 19.00 Splendor wielkiego ekranu. Żydowska Warszawa i film - wykład Joanny Andrysiak
Niezwykłe biografie, skandale towarzyskie, artystyczne wzloty i upadki. Prężne wytwórnie i błyskawiczne produkcje. Polscy Żydzi stworzyli nie tylko podstawy polskiego przemysłu filmowego, ale także dużą część przedwojennych arcydzieł. Posłuchajcie historii o wkładzie żydowskich filmowców w życie kulturalne przedwojennej Warszawy.
godz. 20.00 Co mój mąż robi w nocy? – film, reż. Michał Waszyński, 1934
Komedia muzyczna, której bohater prowadzi podwójne życie chcąc spełnić finansowe oczekiwania żony. Jego nocne przygody ukazują rozrywkowe oblicze ówczesnej stolicy. Do sukcesu filmu przyczyniły się piosenki Emanuela Schlechtera z muzyką Jerzego Petersburskiego. Główną rolę zagrał Michał Znicz – jeden z najbardziej znanych aktorów pochodzenia żydowskiego.
godz. 22.00 Życie rozrywkowe żydowskiej Warszawy – kultura masowa – wykład Tamary Sztymy
Teatr, kabaret, kino, prasa ilustrowana, życie kawiarniane i muzyczne szlagiery – czyli wszystkie przejawy życia rozrywkowego międzywojnia - były również istotnym elementem ówczesnej kultury żydowskiej. Podczas wykładu opowiemy o ulubionych rozrywkach warszawskich Żydów i o ich udziale w tworzeniu kultury masowej.
godz. 23.00 Ada! To nie wypada!, film, reż. Konrad Tom, 1936
Wybryki Ady spędzają sen z powiek staremu ojcu, który stara się wydać ją dobrze za mąż. Życie dziewczyny zmieni możliwość rozwinięcia jej talentu muzycznego. Film wyróżnia tytułowy szlagier Jerzego Jurandota i rola Antoniego Fertnera, jednego z najlepszych przedwojennych komików.
Warsztaty rodzinne
Trzy równoległe warsztaty dla dzieci w wieku 5 – 13 lat z opiekunami
miejsce: Centrum Edukacyjne, godz.19.00-23.00
Gra detektywistyczna - przypomnimy Wam stare przedwojenne gry, zabawy oraz zabawki (spróbujemy nawet odtworzyć ulubioną zabawkę rodzica!). Ale żeby tego dokonać, najmłodsi uczestnicy będą musieli znaleźć wskazówki ukryte w zakamarkach przedwojennych ulic Warszawy. Gra wymaga sprawności manualnych, plastycznych i siły - a przede wszystkim wyobraźni i współpracy.
Żydowskie święta – A gdyby tak nagle stać się pionkiem w grze planszowej? Jeśli chcecie zobaczyć, jak to jest, gdy stoi się na ogromnej planszy uczestnicząc w rozgrywce – zapraszamy! Oczywiście wcześniej musimy dobrze przemyśleć naszą grę: ustalić jej zasady, polecenia dla graczy, zagadki i rebusy. Kiedy gra jest gotowa, wspólnie gramy.
Moja własna książka – Dostajesz do ręki pusty szablon książki, ilustracje i tekst. I tylko od Ciebie zależy, jaki będzie układ stron, kolejność tekstu i jak będzie wyglądała okładka. Naszą inspiracją i materiałem wyjściowym będzie wiersz izraelskiej poetki i pisarki Lei Goldberg, przetłumaczony i zilustrowany przez nasze dwie muzealne koleżanki. Oczywiście możecie się też zmierzyć z oryginalnym tekstem po hebrajsku!
Kino plenerowe
Animacje z izraelskiej Akademii Sztuk i Projektowania w Jerozolimie
miejsce: Skwer Willy’ego Brandta, godz.21.00 – 01.00
Bezalel ben Uri to wspomniany w Pięcioksięgu artysta, który z akacjowego drzewa stworzył wspaniałą Arkę Przymierza. Jego imieniem nazwano założoną w 1906 roku szkołę sztuk i rzemiosł: Bezalel Academy of Art & Design. Niegdyś jej absolwenci słynęli z tworzenia przedmiotów dekoracyjnych łączących styl Europy Wschodniej i Bliskiego Wschodu. Dziś jej mury opuszczają nie tylko mistrzowie technik tradycyjnych, ale także animacji i sztuk wideo. W czasie Nocy Muzeum czeka nas mała próbka tej twórczości: na leżakach i kocach obejrzymy kilkanaście krótkometrażowych filmów animowanych stworzonych w ostatnich kilku latach przez studentów Bezalel’u.
Ja, Warsze
Zrób sobie zdjęcie z historią! Znajdź w muzeum lub w jego najbliższym otoczeniu specjalny fotograficzny wehikuł czasu, który zabierze Cię na spotkanie z żydowskimi mieszkańcami Warszawy. Pamiątką będzie Twoje własnoręcznie zrobione zdjęcie… z przeszłości.
godz. 20.00-01.00
Wystawa. Sala wystaw czasowych, godz. 19.00-01.00
Wystawa poświęcona żydowskiej Warszawie i jej mieszkańcom. Tu zasmakujecie stolicy, której dziś już nie ma: siądziecie w kawiarni, by poczytać przedwojenne żydowskie gazety i zanucić szlagiery warszawskiej ulicy. Obejrzycie filmy, zdjęcia i dzieła sztuki oraz przedmioty kultu wytworzone w znanych warszawskich pracowniach złotnicznych. Reklamy i szyldy, nieraz dwujęzyczne (po polsku i w jidysz) przypomną o tym, jak głęboko Żydzi byli wrośnięci w tkankę miasta.
Spacery po muzeum
Odkrywanie budynku muzeum w towarzystwie przewodnika
miejsce: hol główny, godz.19.00 – 01.00, co 20 minut.
Zapraszamy do wspólnego odkrywania niezwykłej architektury muzeum, jego historii a także do odwiedzenia naszej najnowszej wystawy o żydowskiej historii Warszawy. Muzealni przewodnicy opowiedzą Wam o budynku muzeum po polsku lub angielsku – a jeśli będzie potrzeba – także po niemiecku i francusku.
A co, jeśli będzie kolejka? Bez obaw – nawet wtedy nie będziecie się nudzić! Od 19.00 do 01.00 w nocy przed budynkiem muzeum czekają na Was Historie przemieszane - spotkania z niezwykłymi przedstawicielami żydowskiej Warszawy, którzy zapisali się na trwałe w historii miasta. Poznacie losy wybranej postaci i dodacie do nich swoją historię – opisując ją lub rysując. Z tych przemieszanych historii powstanie instalacja: mapa miasta.
17 maja, 19.00-01.00, wstęp wolny
Wsparcie udzielone z funduszy norweskich i EOG przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię
www.eeagrants.org, www.norwaygrants.org
Realizacja możliwa dzięki wsparciu The Boeing Company
