Premiera książki Mariana Turskiego: XI Nie bądź obojętny
image
image
Książka uświetniająca 95. urodziny Mariana Turskiego – historyka i znakomitego publicysty, działacza na rzecz pamięci o zagładzie Żydów, byłego więźnia Auschwitz, ocalałego z łódzkiego getta i marszów śmierci. Zawiera największe przesłanie, jakie ma dla nas przeszłość, żarliwe wezwanie do czytelników, by zawsze postępować przyzwoicie: pamiętać o historii, która się powtarza, i nigdy nie być obojętnym.
- Premiera książki: 21 czerwca
- Książka ukaże się nakładem Wydawnictwa Czarne >>
Ten osobisty tom to zbiór najważniejszych przemówień Mariana Turskiego wygłoszonych między innymi z okazji rocznicy wyzwolenia Auschwitz, likwidacji łódzkiego getta, otwarcia Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN czy Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu na forum UNESCO. Obok nich – osobiste rozważania dotyczące własnych losów, refleksje związane ze sposobem upamiętniania historii Zagłady, przemyślenia dotyczące współczesności i zagrożeń, jakie niesie.
„Gdybym miał wybrać spośród tych wszystkich doświadczeń, nauk i wszystkich słów, które je opisują, jedno lub dwa – wybrałbym następujące: empatia, współczucie. Te dwie rzeczy są najważniejsze w życiu”.
Marian Turski urodził się w 1926 roku w Druskiennikach jako Mosze Turbowicz. Miał czternaście lat, kiedy trafił do łódzkiego getta, gdzie działał w podziemnej organizacji Lewica Związkowa. Jednym z ostatnich transportów w 1944 roku został wywieziony do obozu Auschwitz-Birkenau. Tam Niemcy zamordowali jego ojca i brata.
W 1945 roku przeżył dwa marsze śmierci: w styczniu – z Auschwitz do Buchenwaldu, w kwietniu – z Buchenwaldu do Theresienstadt, gdzie 8 maja w stanie bliskim agonii doczekał wyzwolenia przez Armię Czerwoną.
Po zakończeniu II wojny światowej zamieszkał na Dolnym Śląsku, w 1949 roku przeniósł się do Warszawy. Jest historykiem i dziennikarzem. Od 1958 roku kieruje działem historycznym tygodnika „Polityka”. Napisał, opracował i zredagował kilkanaście książek, między innymi Lumumba i jego kraj (Warszawa 1962), Operacja „Terminal” (Warszawa 1965), Byli wówczas dziećmi (Warszawa 1975), Ruch pokoju. Ludzie, fakty. Z historii polskiego ruchu obrońców pokoju (wraz z Henrykiem Zdanowskim, Warszawa 1975), Losy żydowskie. Świadectwo żywych (tom I – Warszawa 1996, tom II – Warszawa 1999, tom III – Warszawa 2006), Polish Witnesses to the Shoah (Londyn 2010), Co ofiary wiedziały o swoim losie (Kraków 2020). Współpracował też z Haliną Taborską przy powstawaniu książki Sztuka w miejscach śmierci. Europejskie pomniki ofiar hitleryzmu (Kraków–Budapeszt–Syrakuzy 2019).
Otrzymał tytuł honorowego obywatela miasta stołecznego Warszawy, między innymi za wieloletni wysiłek prowadzący do powstania na Muranowie Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. Od początku pełni także funkcję przewodniczącego Rady Muzeum. Zasiada we władzach: Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce, Stowarzyszenia Żydów Kombatantów i Poszkodowanych w II Wojnie Światowej, Rady Domu Konferencji w Wannsee – Miejsca Pamięci i Edukacji Historycznej w Berlinie. Jest również wiceprezydentem Międzynarodowego Komitetu Oświęcimskiego.
Otrzymał wysokie odznaczenia Polski, Francji, Niemiec, Finlandii, Luksemburga, Austrii.
Patronat honorowy nad książką objęło Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN.