Żydowskie Tango

Concerto Grosso

Utwór powstał z myślą o możliwościach brzmieniowych orkiestry smyczkowej, w której od 10 lat jestem koncertmistrzem. Repertuar na taki skład wykonawczy jest niestety dość ograniczony. Najwięksi kompozytorzy epoki romantyzmu, mając dostęp do wyjątkowo bogatej kolorystyki orkiestry symfonicznej, poprzestawali najczęściej na tworzeniu jedynie pojedynczych dzieł przeznaczonych na orkiestrę smyczkową. Moim celem było skomponowanie utworu, który byłby czymś w rodzaju "wizytówki brzmieniowej" tej orkiestry, z wykorzystaniem jak największej ilości efektów kolorystycznych stosowanych od XVII do XXI wieku, zachowując przy tym klasyczną formę koncertującą.

Cześć I Light Motiv

Motyw przewodni zaprezentowany na początku tej części spełnia rolę łącznika między różnymi tematami nawiązującymi do barokowego Concerto Grosso. Łącznik ten ulega częstym modulacjom. Coda stanowi dekompozycję wcześniejszych tematów, prowadząc do chaosu, z którego wyłoni się wstęp części II.

Część II Chaccone

Introdukcja do Chaccony jest swobodnym esejem ilustrującym energie, które napędzają ten wyjątkowy taniec na 3/4. Poprzez uparte "basso ostinato" i oparcie na drugiej mierze taktu, ma wprowadzić słuchaczy w stan transowy. Zaczyna się bez określonego metrum. Glissanda w orkiestrze ilustrują napięcia harmoniczne między akordami tematu, bez ograniczeń czasowych. W kolejnym odcinku utrzymanym w metrum 9/4 znów pojawiają się te same napięcia, ale tym razem w trybie „slow motion" (3 razy wolniej) prowadząc do klasycznej Chaccony na 3/4 z basso ostinato.

Część III Tango na 3

Tango jest nie tylko tańcem w metrum 4/4, ale też specyficznym językiem. Można zagrać każdy rodzaj muzyki w stylu tanga, podobnie jak np. w stylu jazzowym. Ostatnia część Concerto grosso to właściwie eksperyment związany z ukazaniem tanga w metrum 3/4 (i nie tylko), przy jednoczesnym zachowaniu stylistyki klasycznego tanga i milongi-candombe. W efekcie powstała muzyka w rodzaju ''krzywego swingu’’. 

tekst: Christian Danowicz

Koncert podwójny numer 1 na skrzypce i bandoneon

Koncert podwójny JP Jofre to pierwszy utwór napisany w formie tradycyjnego trzyczęściowego koncertu na skrzypce i bandoneon. Charakteryzuje się nie tylko wirtuozerią obu solistów, ale także brzmieniem muzyki Argentyny, zrodzonej z doświadczeń emigrantów z wielu europejskich krajów do Ameryki Południowej.

Część pierwsza –  Allegro – zaczyna się od melancholijnego wprowadzenia duetu, prawie jak smutne Tango, które otwiera drzwi energicznemu Allegro i Pesante. W tej części wykorzystałem pewne elementy tanga, takie jak "Yumba". Jako wielki wielbiciel muzyki Bacha sięgnąłem po kontrapunkt, a sam słyszę tu niektóre wpływy Strawińskiego. Wykorzystałem też to, co w tangu nazywamy "Variación" (Wariacja), która jest "wariacją melodyczną i wirtuozowską" głównego tematu. 

Część druga – Adagio – kiedy zaczynałem to adagio, byłem bardzo poruszony odejściem bardzo drogiej mi przyjaciółki z Idaho, Wendy Sympson. Bandoneon rozpoczyna tę część "Chorale" spotykając się ze skrzypcami w ich bardzo onirycznym solo.

Część trzecia – Milonga – poprzedzona Cadenzą inspirowaną rytmem tradycyjnego argentyńskiego tańca ludowego "Chacarera Trunca", który osiąga kulminację sygnalizowaną wejściem fortepianu, kontrabasów i wiolonczeli grającej rytm Milongi na 3-3- 2 rytm. Milonga w tym koncercie jest bardzo agresywna i przywodzi mi na myśl bardzo pierwotne brzmienia. Włączyłem do tej części także krótki dialog w kanonie między skrzypcami a bandoneonem. Chciałbym wspomnieć tu koreańskiego kompozytora Jun il Kanga, który podobny zabieg doskonale zastosował w swoim koncercie na haegeum i skrzypce. Punktem kulminacyjnym tej części jest motyw, który skomponowałem bardzo dawno temu, jeszcze jako perkusista heavy metalowy. Zawsze chciałem gdzieś wykorzystać ten motyw ale dopiero w tym koncercie wydało mi się to właściwe. Milonga ostatecznie zmniejsza intensywność, aż w końcu utrzymywana jest tylko przez kontrabasy, wiolonczele i altówki. Bandoneon wkracza ze swoim solo, przełamując nastrój tego, co działo się w utworze wcześniej, prawie jakby wyszedł znikąd i przenosił nas do innego wymiaru.

tekst: JP Jofre