Cykl "Nie bądź obojętny": Teologia i obojętność
image
image
image
image
"Nie bądź obojętny" – to zdanie przywołane przez Mariana Turskiego przed bramą śmierci obiegło cały świat. Ale czym właściwie jest obojętność? Moralnym nakazem, obowiązkiem, cywilizacyjnym stemplem, a może indywidualną potrzebą? Przyjrzymy się obojętności w różnych kontekstach w ramach nowego podcastu Muzeum POLIN. W trzecim odcinku pt. "Teologia i obojętność" gośćmi Karoliny Wigury będą Anna Karoń-Ostrowska i Stanisław Krajewski.
- Rozmowy prowadzi Karolina Wigura
- Premiera III odcinka na kanale YouTube: 25 maja (czwartek), godz. 20.00, "Teologia i obojętność"
- Słuchaj także na polin.pl, Spotify oraz innych aplikacjach podcastowych
Transkrypcja trzeciego odcinka podcastu "Nie bądź obojętny" – "Teologia i obojętność" >>
W trzecim odcinku cyklu przyjrzymy się obojętności w kontekście teologii. Jak teologia opisuje obojętność? Czy jest wystarczająco wrażliwa w tej kwestii? Z zaproszonymi gośćmi porozmawiamy o tym, co na temat obojętności mówią teologie żydowska i chrześcijańska. Czy jest coś takiego jak grzech obojętności, czy jedynie grzech zaniechania? Czy obojętność, ten stan odrętwienia, ewoluował w teologii w jakikolwiek sposób na skutek wydarzeń wojennych i Zagłady?
Rabini i teolodzy mieli zróżnicowane stanowiska po wojnie: Abraham Heschel, Hans Jonas, Emanuel Levinas, Martin Buber, Karl Rahner i inni. Niektórzy z nich mówili o śmierci czy milczeniu Boga. Zagadka obojętności i milczenia Boga wobec zła, która pojawia się w tekstach teologicznych, jest jedną z najbardziej mrocznych, by nie powiedzieć, ponurych i niezgłębionych tajemnic bytu.
A może jest jeszcze gorzej? Może Bóg nie tylko milczy wobec jęków i modlitw ofiar, ale świadomie zsyła nieszczęścia na Hioba i jego anonimowych, choć milion razy zwielokrotnionych następców. Okrutna obojętność Boga wobec bezmiaru niezawinionego cierpienia jest faktem, z którym ludzie nie umieją i zapewne nie będą umieli sobie poradzić. Obojętność, która ma wymiary kosmiczne. Czy dlatego, że – jak pisze ks. Michał Heller w swoich rozważaniach kosmologicznych – "nie interesuje Go nic mniejszego od nieskończoności"?
Uczestniczki i uczestnicy rozmowy:
- Karolina Wigura – socjolożka, historyczka idei, publicystka, pisze m.in. dla działu politycznego w Kulturze Liberalnej, wykładowczyni Wydziału Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego.
- Anna Karoń-Ostrowska – filozofka, wykładowczyni akademicka, od 1993 roku w redakcji "Więzi". Współzałożycielka Instytutu Myśli Józefa Tischnera. Pomysłodawczyni i członkini Komitetu Naukowego krytycznego wydania pism literackich i teatralnych Karola Wojtyły–Jana Pawła II. Autorka książki "Dramat spotkania człowieka z Bogiem i z drugim w myśli Karola Wojtyły–Jana Pawła II". Współautorka m.in.: "Dzieci Soboru zadają pytania",
"Spotkanie" (wywiad-rzeka z ks. Józefem Tischnerem). - Stanisław Krajewski – filozof, matematyk i publicysta, działacz mniejszości żydowskiej w Polsce. Profesor na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego. Były przewodniczący Rady Naukowej Instytutu Filozofii UW. Po 1989 roku współtworzył Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Izraelskiej, Polską Radę Chrześcijan i Żydów (której współprzewodniczącym jest od początku) oraz Fundację Forum Żydowskie, w ramach której zainicjował "żydowski telefon zaufania". Autor m.in. "54 komentarze do Tory dla nawet najmniej religijnych spośród nas", "Żydzi, judaizm, Polska".
Posłuchaj drugiego odcinka "Historia i obojętność"
Gośćmi Karoliny Wigury byli: Maciej Górny i Jarosław Kuisz.
Do czego w najnowszej historii doprowadziła nas obojętność, brak reakcji i nieangażowanie się? Jaką lekcję możemy z tego wyciągnąć? Wątek powstania w getcie warszawskim jest pretekstem do dyskusji o obojętności, jak i nieobojętności Polaków wobec Żydów, jak również do rozmowy na temat wojny i obojętności. Także tej wojny, która rozgrywa się teraz w Ukrainie.
Transkrypcja drugiego odcinka podcastu "Nie bądź obojętny" – "Historia i obojętność" >>
Posłuchaj pierwszego odcinka "Filozofia i obojętność"
Gośćmi Karoliny Wigury byli: Tomasz Stawiszyński i Piotr Stankiewicz.
W pierwszym odcinku cyklu przyglądaliśmy się obojętności w kontekście filozofii. Co filozofia mówi o bierności, winie, zaangażowaniu? Co Marek Aureliusz lub Budda powiedzieliby o współczesnym świecie, który jak się wydaje jest coraz bardziej obojętny? Czy filozofia może nam nieść jakieś pocieszenie wobec obecnego "trendu obojętności"? Zachęcamy do posłuchania rozmowy.
Transkrypcja pierwszego odcinka podcastu "Nie bądź obojętny" – "Filozofia i obojętność" >>
W siedmioodcinkowym podcaście "Nie bądź obojętny" będziemy mówili o obojętności z perspektywy filozofii, najnowszej historii, teologii żydowskiej i chrześcijańskiej. Zastanowimy się nad źródłami tego zjawiska w dzisiejszych czasach, podyskutujemy o obojętności lub jej braku w mediach, polityce, ale też w literaturze i poezji. Podążając za hasłem "Nie bądź obojętny", postaramy się przeanalizować rozmaite aspekty obojętności, myśląc o przyszłości i zastanawiając się, co zrobić, by obojętność w dzisiejszym świecie była coraz mniej "popularna".
Premiery kolejnych odcinków:
- 28 września (czwartek), godz. 20.00, "Psychologia i obojętność",
- 26 października (czwartek), godz. 20.00, "Media i obojętność",
- 23 listopada (czwartek), godz. 20.00, "Literatura i obojętność",
- 14 grudnia (czwartek), godz. 20.00, "Obojętność dziś".
Podcast "Nie bądź obojętny" realizowany jest w ramach całorocznego programu Muzeum POLIN "Nie bądź obojętny. 80. rocznica powstania w getcie warszawskim".
