101. rocznica urodzin Władysława Bartoszewskiego
Władysław Bartoszewski (1922–2015) był przyjacielem Muzeum POLIN. "Jako orędownik jego powstania, wspierał tę ideę nie tylko słowem, ale również czynami", podkreśla Marian Turski, przewodniczący Rady Muzeum. "Był doradcą jego organizatorów. Wspierał m.in. zbiórkę funduszy na rzecz stworzenia wystawy stałej. Uważał, że Muzeum Historii Żydów Polskich powinno zapełniać pustkę, która pozostała w Polsce po Zagładzie".
Kiedy działa się ona na jego oczach, podczas okupacji niemieckiej, postanowił dołączyć do konspiracyjnej Rady Pomocy Żydom "Żegota". W późniejszych latach – jako historyk, działacz społeczny i polityk – był zaangażowany w dialog polsko-żydowski.
Co roku, 4 grudnia, w rocznicę powstania Rady Pomocy Żydom, Władysław Bartoszewski spotykał się z młodzieżą w Muzeum POLIN, by wspólnie złożyć kwiaty przed pomnikiem "Żegoty", znajdującym się w pobliżu wejścia do Muzeum. Uczestniczył w każdej rocznicy powstania w getcie warszawskim przed pomnikiem Bohaterów Getta, po raz ostatni 19 kwietnia 2015 roku.
Muzeum POLIN jest kustoszem nie tylko pamięci po Władysławie Bartoszewskim, ale także bezcennych pamiątek, które przekazał on do muzealnej kolekcji w 2013 roku, m.in. prezentowanej na wystawie stałej fałszywej kenkarty Leona ¬Feinera – czołowego przedstawiciela żydowskiego ruchu oporu i ostatniego przewodniczącego "Żegoty". Wśród przekazanych obiektów jest również nadany mu przez Instytut Yad Vashem w Jerozolimie medal Sprawiedliwego wśród Narodów Świata.
Do Yad Vashem Bartoszewski jeździł dwa razy – najpierw w 1963, by zasadzić w Ogrodzie Sprawiedliwych pamiątkowe drzewo "Żegoty", oraz w 1966 roku, by zasadzić swoje własne. W tym czasie wraz z Zofią Lewinówną wydał monumentalną i klasyczną już dziś pracę "Ten jest z ojczyzny mojej. Polacy z pomocą Żydom 1939–1945", która ustanowiła kanoniczną wersję polskiej narracji o ratowaniu Żydów.
Na portalu Polscy Sprawiedliwi prezentujemy kolekcję ponad 1000 historii pomocy, w tym losy Bartoszewskiego, przedstawiamy na tle społeczno-politycznego kontekstu okupacji niemieckiej w Polsce, uwzględniając złożoność i zróżnicowanie postaw społeczeństwa polskiego wobec Zagłady.
