Druga odsłona Festiwalu Muzyki Żydowskiej im. Rywki Tiktiner odbędzie się od 17 maja do 1 czerwca w Wielkiej Synagodze w Tykocinie – jednym z najważniejszych zabytków kultury żydowskiej w Polsce. Na uczestników i uczestniczki festiwalu czekać będą koncerty muzyki klasycznej i wydarzenia edukacyjne. Wydarzenie odbywa się pod honorowym patronatem naszego muzeum.
- 17, 25 maja, 1 czerwca 2025
- Wielka Synagoga w Tykocinie
- Sprawdź program
- Wstęp na wszystkie wydarzenia jest bezpłatny
Tegoroczny festiwal to prawdziwe święto muzyki kameralnej. Podczas trzech kolejnych weekendów w tykocińskiej synagodze wystąpią wirtuozowskie duety. Spotkanie dwójki solistów na tej niecodziennej scenie będzie okazją do obserwowania dialogu i partnerstwa w muzyce.
Festiwal rozpocznie się w sobotę, 17 maja, koncertem zatytułowanym "Di Alte Kashe", który wykonają pianista Piotr Sałajczyk i skrzypek Szymon Krzeszowiec. Ci znakomici muzycy wykonają utwory Maurice’a Ravela i Mieczysława Wajnberga.
W kolejny weekend, 25 maja, gośćmi festiwalu będą altowiolistka Aleksandra Demowska-Madejska i pianista Wojciech Pyrć. Tego dnia będzie miała premierę ich płyta "Escape from the Shadows". Uczestnicy i uczestniczki festiwalu usłyszą utwory Ety Tyrmand, Ignacego Friedmana, Karola Rathausa i Aleksandra Weprika. Wyjątkowym momentem wieczoru będzie premierowe wykonanie "Suity na skrzypce, altówkę i fortepian" skomponowanej przez Macieja Zimkę, w której do artystów i artystek dołączy Maria Sławek, pomysłodawczyni i kuratorka festiwalu.
Finałowe wydarzenie odbędzie się w niedzielę, 1 czerwca. Podczas koncertu zatytułowanego "Dźwięki sztetla" klarnecista Andrzej Ciepliński i akordeonista Paweł Janas wykonają autorski program składający się z melodii odnalezionych w Limanowej, niewielkim miasteczku w południowej Polsce. Tym samym finał festiwalu zbuduje most łączący żydowskie społeczności Tykocina i Limanowej, które niegdyś dzieliło ponad pół tysiąca kilometrów, a dziś łączy pamięć o nich.
"Z dumą i radością wspominamy ubiegłoroczne koncerty. Pamiętamy wspólny zachwyt – artystów i słuchaczy, wspaniałą akustykę i ciepłą atmosferę, która wypełniała synagogę podczas wiosennych wieczorów. Jestem pewna, że tak samo będzie w tym roku" – mówi Maria Sławek.
W programie festiwalu znalazły się też wydarzenia, które uzupełnią główny muzyczny program: oprowadzanie po Wielkiej Synagodze (17 maja) i spotkanie z Miriam Synger – pisarką, aktywistką, ortodoksyjną Żydówką (25 maja). Miriam Synger, która na swoim koncie ma dwie książki – dla dorosłych autobiograficzną "Jestem Żydówką" i dla dzieci "Dziennik Rut" – przybliży uczestnikom i uczestniczkom spotkania, czym jest judaizm i jaka jest ta kultura żydowska.
"Festiwal jest świętem, wyjątkowym spotkaniem, na które zapraszamy mieszkańców Tykocina, przyjezdnych, a także tych, którzy trafiają tu przypadkiem i zatrzymuje ich na chwilę to niezwykłe miejsce, jego kultura i historia. Wierzymy, że otwarta formuła festiwalu i doskonała akustyka synagogi sprawią, że muzyka żydowska zabrzmi olśniewająco, zostanie w pamięci i zachęci do dalszego jej odkrywania" – dodaje Lilianna Krych, współkuratorka festiwalu.
Honorowy patronat nad festiwalem objął Marszałek Sejmu RP Szymon Hołownia. Festiwal dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu "Muzyka", realizowanego przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca. Partnerami Festiwalu są Muzeum Podlaskie w Białymstoku, Stowarzyszenie Autorów ZAIKS i ZAW Stoart.
Program Festiwalu Muzyki Żydowskiej im. Rywki Tiktiner w Tykocinie
17 maja (sobota) godz. 20:30
"Di alte kashe"
- Szymon Krzeszowiec – skrzypce,
- Piotr Sałajczyk – fortepian.
Program koncertu:
- Maurice Ravel – Deux Melodies Hébraïques,
- Mieczysław Wajnberg – II Sonata op.15,
- Maurice Ravel – Sonata G-dur nr 2, M. 77.
Koncert poprzedzi oprowadzanie po Wielkiej Synagodze w Tykocinie, godz. 19:00
25 maja (niedziela), godz. 16:00
Spotkanie z Miriam Synger
Spotkanie dotyczące kultury roli kobiety i mamy w kulturze żydowskiej z pisarką, influencerką, edukatorką i aktywistką Miriam Synger.
25 maja (niedziela), godz. 18:00
"Wychodząc z cienia"
- Aleksandra Demowska-Madejska – altówka,
- Wojciech Pyrć – fortepian,
- gościnnie: Maria Sławek – skrzypce.
Program koncertu:
- Aleksander Weprik – Kaddish op.6,
- Ignacy Friedman – Romans op.32 (aranżacja na altówkę: A. Demowska-Madejska),
- Karol Rathaus – Rapsodia Notturna op.66,
- Eta Tyrmand – Sonata na altówkę i fortepian,
- Maciej Zimka – Suita na skrzypce, altówkę i fortepian – prapremiera utworu.
Podczas koncertu odbędzie się premiera płyty Aleksandry Demowskiej-Madejskiej i Wojciecha Pyrcia "Escape from the Shadows".
1 czerwca (niedziela), godz. 18:00
"Dźwięki sztetla"
- Andrzej Ciepliński – klarnet,
- Paweł Janas – akordeon.
W Limanowej, niewielkim miasteczku w południowej Polsce – podobnie jak w Tykocinie – Żydzi i chrześcijanie przez kilka wieków tworzyli razem pozornie niewidoczną dziś historię.
Społeczność żydowska w Limanowej nigdy się nie odrodziła, pozostały po niej nieliczne pamiątki. Jedną z nich są nuty znalezione w starym fortepianie, prawdopodobnie pochodzące ze zbiorów limanowskiego żydowskiego muzyka Salomona Süsskinda.
Autorskie opracowania melodii zapisanych w zeszytach nutowych nieznanych żydowskich uczniów z Limanowej, a także melodii granych przez rodzinę nowosądeckich muzyków – Goldbergerów – zaprezentują Andrzej Ciepliński i Paweł Janas.
