image
image
image
image
image
Maya Schweizer, 11–31 stycznia 2016
Faktury niepamięci
Tematem pracy Mayi Schweizer są formy upamiętniania, a zatem reprezentacja i struktury żydowskiej obecności i nieobecności w Warszawie. Artystka poddaje analizie miejsca pamięci usytuowane w obszarze dawnego getta. Te powstałe na przestrzeni lat od powojnia do współczesności pomniki są rejestracją zmieniającego się charakteru obecności Żydów i pamięci o Zagładzie w polskiej debacie publicznej.
Schweizer ze szczególną uwagą przyjrzała się Murowi–Pomnikowi Umschlagplatz. Monument znajduje się przy ulicy Stawki, na terenie dawnego placu przeładunkowego, skąd w latach 1942–1943 Niemcy wywieźli z warszawskiego getta trzysta tysięcy Żydów. Pomnik został odsłonięty 18 kwietnia 1988 roku, w przeddzień czterdziestej piątej rocznicy wybuchu powstania w getcie. Powstał na podstawie projektu Hanny Szmalenberg i Władysława Klamerusa.
Schweizer na potrzeby filmu spotykała się zarówno z autorami monumentu, miejskimi przewodnikami, jak i specjalistami geologami. Eksperymentalny obraz filmowy stanowi typowe dla artystki połączenie skrupulatnej pracy badawczej z warstwą emocjonalną, kształtowaną przez sposób udźwiękowienia obrazu.
Za tę wspomnianą warstwą dźwiękową odpowiadają w tym przypadku Bartosz i Jan Woźniak, imitatorzy dźwięku. Bracia wspólnie ze Schweizer prowadzili także warsztaty w Muzeum POLIN, podczas których powstała część materiału użytego w filmie artystki. Uczestnicy warsztatów mogli zapoznać się podczas nich zarówno z praktyką Schweizer, jak i kuchnią zawodu imitatora dźwięków. Ich dźwiękowa interpretacja obrazów artystki posłużyła za punkt wyjścia do finalnego charakteru filmu.
Rezydencję artystki w muzeum zakończyło spotkanie prowadzone przez dr Łukasza Zarembę (IKP UW i Muzeum Sztuki w Łodzi). W rezultacie tego spotkania powstał tekst o projekcie:
>>„Uzmysławianie pamięci. O wideopomnikach Mai Schweizer” autorstwa Łukasza Zaremby.
Więcej o artystce
Maya Schweizer jest absolwentką Berlin University of the Arts. Zdobywczyni nagrody na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Krótkometrażowych w Oberhausen. Swoje filmy pokazywała m.in. w ramach Les Rencontres Internationales (Paryż i Berlin), a także w ramach programów filmowych w KOW (Berlin), Mumok (Wiedeń), MASS MoCA (Massachusetts).
Brała udział w wystawach zbiorowych w instytucjach takich jak m.in. Argos – Centre for Art and Medias (Bruksela), Gesellschaft für aktuelle Kunst (Brema), GRASSI Museum für Angewandte Kunst (Lipsk), Muzeum Współczesne (Wrocław) i Kunsthaus (Hamburg), a także realizowała wystawy solowe w Kunsthalle (Baden-Baden), Galerii HIT (Bratysława), LE 3 BIS F (Aix-En-Provence), Centrum Kultury TCG Nordica (Kunming). Maya Schweizer mieszka i pracuje w Lipsku i Berlinie.
>> Więcej na temat rezydencji artystycznych.
Działanie „Muzeum otwarte – edukacja w działaniu” realizowane jest w ramach projektu „Żydowskie dziedzictwo kulturowe”, komponent „Oblicza różnorodności”. Wsparcie udzielone z funduszy norweskich i EOG przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię
www.eeagrants.org, www.norwaygrants.org
Więcej o projekcie „Żydowskie dziedzictwo kulturowe”